Đức Thánh cha Phanxicô tố giác tình trạng kinh tế xã hội bất công đang gia tăng trên thế giới, nhưng ngài kêu gọi đừng cam chịu tình trạng này như một định mệnh không thể tránh được, trái lại cần hiệp lực để khắc phục chúng.

G. Trần Đức Anh, O.P.

Ngài bày tỏ lập trường trên đây trong bài tham luận dài chiều ngày 05/02/2020 vừa qua, tại cuộc hội thảo do Hàn lâm viện Tòa Thánh về các khoa xã hội, nhóm tại Nội thành Vatican, với chủ đề: “Những hình thức mới của tình huynh đệ liên đới, bao gồm, hội nhập và đổi mới”. Tham dự hội luận có nhiều kinh tế gia quốc tế.

Thảm trạng xã hội

Đức Thánh cha nhận xét rằng: “Theo các phúc trình chính thức, lợi tức bình quân trên thế giới năm nay là 12 ngàn Mỹ kim mỗi đầu người, thế mà hàng trăm triệu người vẫn còn ngụp lặn trong nghèo đói cùng cực, và không có lương thực, nhà ở, trợ giúp y tế, trường học, điện nước và các cơ cấu vệ sinh thích hợp tối thiểu. Người ta ước lượng có khoảng 5 triệu trẻ em dưới 5 tuổi sẽ chết trong năm nay vì nghèo đói. 260 triệu em khác không được giáo dục vì thiếu tài chánh, vì chiến tranh và di cư. Tình trạng này khiến cho hàng triệu người trở thành nạn nhân của nạn buôn người và những hình thức nô lệ mới, như cưỡng bách lao động, mại dâm và buôn bán cơ phận…”

Đức Thánh cha nói: “Những thực tại ấy không được trở thành lý do để tuyệt vọng, trái lại, phải thúc đẩy chúng ta hành động. Sứ điệp chính yếu về hy vọng tôi muốn chia sẻ với quý vị là: những vấn đề ấy có thể giải quyết được và không thiếu các tài nguyên trong lãnh vực này. Không có một thuyết định mệnh kết án chúng ta phải chịu tình trạng gian ác đại đồng...”

Thiếu ý chí giải quyết

Theo Đức Thánh cha, “sở dĩ tình trạng bất công trên thế giới không được giải quyết là vì thiếu ý chí và quyết định thay đổi sự việc, và chủ yếu là thiếu những ưu tiên. Chúng ta được yêu cầu hãy để cho mình bị gọi hỏi, hãy để những vảy che mắt rơi xuống để có thể thấy những thực tại ấy dưới một ánh sáng mới. Một thế giới giàu có và một nền kinh tế mạnh mẽ có thể và phải chấm dứt nghèo đói...”.

Giải pháp có thể thực hiện

Đức Thánh cha cũng nhận xét rằng: “50 người giàu có nhất thế giới có một gia sản tương đương với 2,2 ngàn tỷ Mỹ kim. Nguyên 50 người ấy có thể trợ giúp y tế và giáo dục cho mỗi trẻ em nghèo trên thế giới, hoặc bằng cách đóng tiền thuế họ phải trả, hoặc qua những sáng kiến từ thiện, hoặc cả hai. 50 người ấy có thể cứu hàng triệu sinh mạng mỗi năm”.

Đức Thánh cha tố giác rằng: “Hằng năm, 100 ngàn triệu Mỹ kim, lẽ ra phải trả như tiền thuế để tài trợ việc săn sóc y tế và giáo dục, nhưng chúng lại được tích trữ trong các tài khoản nơi các thiên đàng thuế khóa, và qua đó, ngăn cản khả năng phát triển xứng đáng và dài hạn cho mọi tác nhân xã hội. Những người nghèo tại các nước mang nhiều nợ nần phải chịu những gánh nặng thuế khóa đè bẹp và những cắt giảm các dịch vụ xã hội, vì các chính phủ liên hệ phải trả các món nợ đã mắc phải một cách thiếu nhạy cảm và không thể đứng vững được”.

(SS. Vat 5-2-2020)