Hôm nay 1.1.2021, ngày đầu năm mới Dương lịch, Giáo Hội mừng Lễ Mẹ Thiên Chúa. Một ngày lễ vừa để kết thúc Tuần Bát Nhật Giáng Sinh, vừa để “nối dài niềm hân hoan kính mừng mầu nhiệm Nhập Thể của Ngôi Hai Thiên Chúa”, Đấng đã mặc lấy xác phàm và sinh bởi Mẹ Đồng Trinh Maria. Mẹ đã ban cho trần gian Đấng Cứu Thế, từ đó Mẹ đã trở thành Mẹ Thiên Chúa và là Mẹ của Giáo hội.
Ngày đầu năm mới cũng là ngày cầu nguyện cho hòa bình thế giới. Đức Thánh Cha Phanxicô gởi cho toàn thế giới thông điệp Ngày Hoà Bình Thế Giới năm 2021 với chủ đề là: “Văn hóa quan tâm, đường dẫn tới hòa bình”.
Lúc 9 giờ sáng nay, tại Nhà thờ Chính tòa, thánh lễ đồng tế có Đức Cha Giuse Đỗ Mạnh Hùng, cha Giuse Hồ Sĩ Hữu Tổng đại diện, cùng linh mục đoàn giáo phận. Đông đảo chủng sinh, tu sĩ nam nữ, hội đồng mục vụ, các giới đoàn và cộng đoàn cùng chung lời tạ ơn. Quý cha, quý tu sĩ nam nữ vàanh chị em tín hữu từ các nẻo đường của Giáo phận, từ các giáo xứ xa gần đã về Nhà thờ Chính tòa sum họp, một ngày qui tụ đầm ấm thân thương hợp nhất của Giáo phận để mừng lễ bổn mạng.
Ngày đầu năm mới, ngày Quốc tế Hòa bình, Giáo Hội hân hoan cử hành lễ Đức Maria rất thánh, Mẹ Thiên Chúa. Cả hai sự kiện này cùng diễn ra khi Giáo Hội đang cử hành mầu nhiệm Con Thiên Chúa làm người, Ngài là Hoàng Tử Bình An, là hòa bình đích thực của nhân loại.Thiên Chúa đã yêu thế gian đến nỗi đã ban chính Con của Ngài sinh bởi Đức Trinh Nữ Maria. Đức Maria đã được nâng lên địa vị là Mẹ Thiên Chúa và Giáo Hội muốn đặt lễ hôm nay lên hàng đầu của năm tháng ngày giờ.
Đức cha Giuse ngỏ lời với cộng đoàn Kính chào cha Tổng đại diện, quý cha Quản hạt, Quý cha, quý tu sĩ nam nữ, chủng sinh và quý ông bà anh chị em. Hôm nay gia đình giáo phận chúng ta tụ họp tại Nhà thờ Chính toà của giáo phận trong ngày đầu năm mới dương lịch 2021 để dâng lời chúc tụng tôn vinh Thiên Chúa, nhân ngày Lễ Đức Mẹ là Mẹ Thiên Chúa, bổn mạng của Giáo phận và cầu xin Chúa ban bình an cho Năm mới. Thánh lễ hôm nay chúng ta cử hành có 3 ý nghĩa: 1. Thánh lễ đầu năm dương lịch 2. Kính Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa: kết thúc tuần bát nhật Giáng Sinh 3. Cầu cho hòa bình thế giới Trước thềm năm mới của Năm 2021, cùng với toàn thể Giáo Hội, chúng ta tạ ơn Thiên Chúa đã đến với con người qua lời tuyên xưng đặc biệt: Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa. Ngôi Hai Thiên Chúa nhập thể là hài nhi Giêsu, đích thực là con của Đức Maria, đồng thời là chính Thiên Chúa. Chính Thiên Chúa đến mang hạnh phúc cho con người, và một biểu lộ căn bản của hạnh phúc chính là bình an hay hòa bình, điều mà các thiên thần đã loan báo trong đêm Giáng Sinh: “Bình an dưới thế cho người thiện tâm.” Không thể có hạnh phúc khi con người sống trong bất an, sống trong cãi vã, xung đột, chiến tranh. Trong Thánh Lễ đầu năm này, chúng ta dâng lên Thiên Chúa lời chúc tụng vì hồng ân lớn nhất mà Chúa đã ban tặng qua Đức Trinh Nữ Maria là chính Con Một của Ngài, “hoàng tử hoà bình”. Chúng ta cầu xin cho thế giới luôn được bình an, đặc biệt trong bối cảnh của nạn dịch Covid này. Đồng thời xin Chúa chúc lành cho Giáo phận chúng ta, giúp chúng ta biết mở lòng đón nhận Chúa Giêsu là sự bình an và chia sẻ “bình an Giêsu” cho người chung quanh. Giờ đây, để lời ngợi khen và cầu xin được xứng đáng, chúng ta cùng khiêm tốn nhìn nhận những lỗi lầm, thiếu sót.
Đức cha Giuse giảng lễ.
1. Kính thưa cộng đoàn, Bình an, hạnh phúc là ước mơ của toàn thể con người. Ước mơ hạnh phúc này được diễn tả đặc biệt qua những lời chúc trong những ngày đâu năm mới. 2. Trong Bài đọc 1 trích Sách Dân số, chúng ta được nghe nói về lời cầu chúc tốt lành: - Xin Chúa gìn giữ khỏi những nguy hiêm xác hồn; - Cuối cùng xin Chúa ban ơn bình an. Giờ đây chúng ta cùng nghe lại những lời chúc lành này, như là Lời Chúa đang ngỏ với mỗi người chúng ta: Ds 6, 22 Khi ấy, ĐỬC CHÚA phán với ông Mô-sê: 23 “Hãy nói với A-ha-ron và các con nó rằng: Khi chúc lành cho con cái ỉt-ra-en, anh em hãy nói thế này: 24 “Nguyện ĐỨC CHÚA chúc lành và gìn giữ anh (em)! 26 Nguyện ĐỨC CHÚA ghé mắt nhìn và ban bình an cho anh (em)!' 27 Chúc như thế là đặt con cái Ít-ra-en dưới quyền bảo trợ của danh Ta, và Ta, Ta sẽ chúc lành cho chúng.” Thực vậy, hạnh phúc trong năm mới được đặt dưới quyền bảo trợ của TC “xin Chúa gìn giữ và ban bình an’’. Thuật ngữ “bình an” Shalom trong tiếng Hypri bao gồm cả hạnh phúc, sức khỏe, bình an, tình bạn và mọi điều thiện hảo. Như thế, ngay những giấy phút đầu tiên của Năm mới Dương lịch, gia đình Giáo phận chúng ta hướng lên Thiên Chúa và cầu xin phúc lành của Chúa: - xin Chúa gìn giữ khỏi những nguy hiểm xác hồn; - và xin Chúa ban ơn bình an. 3. Từ niềm xác tín trên vào Thiên Chúa quyền năng và đầy tình thương đối với con người, Đức Thánh Cha Phanxicô đã gởi cho toàn thế giới Sứ Điệp Hòa Bình vào ngày đầu năm Dương lịch 2021 với chủ đề như sau: “VĂN HOÁ QUAN TÂM, ĐƯỜNG DẪN TỚI HOÀ BÌNH”. Khi tạo dựng vũ trụ, Thiên Chúa không chỉ ban sự sống, « nhưng Ngài còn luôn quan tâm gìn giữ chăm sóc nữa» bằng cách bảo đảm sự hài hòa của công trình tạo dựng. Chính sự quan tâm chăm sóc của Thiên Chúa đối với công trình tạo dựng mà « đảm bảo phẩm giá con người » được tạo dựng theo hình ảnh của Thiên Chúa, đồng thời mời gọi con người, về phía mình, tiếp tục quan tâm chăm sóc đồng loại và vũ trụ trái đất. Tóm lại “yếu tố cốt yếu của Hòa bình” mà ĐTC mời gọi mọi người câu nguyện cho thế giới hôm nay, chính là sự “quan tâm chăm sóc” đối với: bản thân, vũ trụ và người chung quanh. Thế giới hôm nay đang sống trong một nền văn hóa “cá nhân ích kỷ, thờ ơ, lãnh đạm”: tôi chi lo cho tôi, sở thích của tôi, lợi lộc của tôi, chăng quan tâm đến người khác. “Người khác có chết là chuyện của họ”, chẳng liên hệ gì đến tôi. Để có tiền, tôi làm hàng giả (thuốc giả, gà vịt đã hư rồi, tôi ngâm hóa chất cho đẹp rồi bán, ai ăn là chuyện của họ). Hay tôi cứ cho thoải mái xả rác xuống sông rạch. Môi trường có ô nhiễm mặc kệ, tôi chỉ lo cho nhà tôi sạch, thải hết xuống sông rạch là xong. Một nét khác của “sự thiếu quan tâm chăm sóc” gọi là “văn hóa thải bỏ”. Thói quen sử dụng xong là vất bỏ, vì không còn cần thiết, không còn ích lợi nữa. Những người khuyết tật, những người già... không làm việc được, không sản xuất được, bệnh tật tốn kém... chích một mũi thuốc cho xong... Đây là “vấn đề an tử, hay cái chết êm dịu” mà luân lý Công giáo chống lại. Già rồi, bệnh tật, một mũi thuốc để “chết êm dịu”. Hay vấn đề phá thai. Giữ lại đứa bé làm cản trở bước tiến của người mẹ, làm thiệt hại “danh dự của gia đình”... Kính thưa cộng đoàn, Trước lời mời gọi tha thiết của Đức Thánh Cha, chúng ta cùng cầu xin Thiên Chúa ban cho chúng ta và thế giới biết quan tâm chăm sóc đến người chung quanh, đến môi trường sống. Để qua đó trong năm mới 2021 này, cuộc sống gia đình, khu phố, đất nước, xã hội được bình an, phát triển, hạnh phúc. 5. Tiếp đến Lời Chúa trong bài Phúc Âm mà chúng ta vừa nghe gồm 2 phần. Phần 1: Hình ảnh mục đồng mở ra cho thấy niềm vui và sự bình an đích thực chính là Chúa Giêsu, Hoàng Tử Bình An. Các mục đồng năm xưa trên cánh đồng Bêlem, đã đón nhận được Tin Vui từ các thiên thần “Bình an dưới thế cho người Chúa thương” và các mục đồng đã đến gặp được Hài Nhi Giêsu: “Ta báo cho các ngươi một tin mừng, hôm nay Đấng Cứu Thế đã sinh ra trong thành của Vua Đavít”. Để được bình an, hạnh phúc trong năm mới, chúng ta hãy tìm gặp Chúa và đón nhận Chúa qua cầu nguyện và tham dự các Bí Tích, nhất là Thánh Lễ. Tiếp đến trong phần 2 của bài phúc âm nói về việc Đức Mẹ và Thánh Giuse đã dâng con trong đền thờ và đặt tên cho con là Giêsu theo như hướng dẫn của sứ thần Thiên Chúa. Đây chính là chiều kích cộng đoàn của niềm tin tôn giáo Niềm tin vào Thiên Chúa giờ đây được diễn tả qua nghi lễ dâng con và đặt tên cho hài nhi Giêsu. Như vậy, Lời chúc lành và hồng ân bình an là chính Con Thiên Chúa, Hài nhi Giêsu được ban tặng cho nhân loại trong một cộng đoàn gia đình va cộng đòan phụng tự tôn giáo. 6. Kính thưa cộng đoàn, Trong thánh lễ đầu năm này, chúng ta đang cử hành niềm tin của mình vào Thiên Chúa trong cộng đoàn Giáo phận. Mỗi người trong chúng ta giờ đây dâng lên cho Thiên Chúa những lời cầu chúc tốt lành mà chúng ta muốn gởi đến cho những người thân của chúng ta trong Năm mới này. Và tâm tình cuối cùng, qua lời chuyển cầu của Mẹ Maria Mẹ Thiên Chúa, Bổn mạng của Giáo phận Phan Thiêt, xin Chúa chúc lành cho mỗi người, mỗi gia đình, mỗi cộng đoàn và toàn thể giáo phận chúng ta. Amen.
Cuối thánh lễ, Đức cha chúc mừng năm mới và công đoàn hướng về Thánh Giuse đọc kinh năm thánh Giuse.
Sau đó Đức cha gặp gỡ quý cha tại Nhà nguyện Tòa Giám mục để trao đổi những vấn đề mục vụ.
*** Trong những ngày Giáng Sinh vừa qua, hình ảnh Mẹ Maria bên cạnh hài nhi Giêsu, Hoàng tử Hòa Bình và thánh cả Giuse đã cho chúng ta cảm nhận được ý nghĩa đích thực của bốn chữ “bình an dưới thế”. Đó là sự bình an của máng cỏ khó nghèo. Đó là sự bình an của những tâm hồn mục đồng đơn sơ chất phác. Đó là sự bình an của những đạo sĩ phương Đông khao khát kiếm tìm chân lý. Đó là sự bình an của những tâm hồn khiêm hạ tuân phục thánh ý Thiên Chúa như Maria, như Giuse. Đó là sự bình an được gặp gỡ Thiên Chúa, bồng ẵm Chúa trên đôi tay già nua cằn cỗi của mình như cụ già Simêon. Cầu nguyện cho hòa bình và mỗi người phải là tác nhân đi xây dựng hòa bình, phải là những tông đồ mang “Hoàng Tử Bình An” đến cho nhân loại.
Xin Mẹ Maria, Mẹ Thiên Chúa, Nữ Vương Hòa Bình ban ơn cho Giáo phận thân yêu chúng con. Xin Mẹ gìn giữ nâng đỡ để các giáo xứ trong giáo phận được bình an hiệp nhất trong tình thương của Mẹ. Amen.