Các chứng nhân Giáo lý viên qua các thời đại trên thế giới

Các chứng nhân Giáo lý viên qua các thời đại trên thế giới
Vatican (Agenzia Fides) - Có nhiều giáo lý viên, ở khắp các châu lục, đã trung thành với sứ mệnh chứng nhân cho Chúa Kitô và loan báo Tin Mừng dù phải hy sinh chính mạng sống của họ. Họ là những người nam nữ và thậm chí cả trẻ em, được Thần Linh Chúa hối thúc trở nên những “chứng nhân bằng máu” cho Chúa Kitô.

Nhìn vào “một số trường hợp”, chúng ta nhớ đến một số vị đã được phong chân phước:

- Vào ngày 24 tháng 5 năm 2014, cha Mario Vergara và một giáo lý viên tên là Isidoro Ngei Ko Lat, đã được phong chân phước, các ngài là những người đã đổ máu đào tại Miến Điện vào tháng 5 năm 1950. Vào ngày 21 tháng 5, Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói: "Ước gì lòng trung thành anh dũng của họ với Chúa Kitô là một khích lệ và gương mẫu của các nhà truyền giáo và đặc biệt của các giáo lý viên đang thi hành công việc tông đồ cao quý và không thể thiếu trong các xứ truyền giáo".

Không có nhiều sử liệu về cuộc đời của giáo lý viên Isidoro Ngei Ko Lat, người Miến Điện đầu tiên được phong chân phước. Anh được rửa tội vào ngày 7 tháng 9 năm 1918, Isidoro thuộc một gia đình nông dân Công Giáo. Ngay từ khi còn nhỏ, em đã thường xuyên lui tới các nhà truyền giáo và thường đi theo các ngài. Anh đã nhập tiểu chủng viện Toungoo, và sốt sắng dấn thân, nhưng vì sức khỏe, nên anh phải về với gia đình. Anh quyết tâm dấn thân cho Chúa, anh đã không kết hôn, đã mở một trường tư thục miễn phí trong làng, nơi đó anh dùng để dạy giáo lý. Năm 1948, anh gặp cha Vergara, người đã mời anh làm giáo lý viên ở Shadaw. Isidore theo cha cho đến khi anh được phúc tử đạo.

- Chân phước tử đạo Davide Okelo và Gildo Irwa là hai giáo lý viên trẻ người Uganda sống vào đầu thế kỷ 20. Họ thuộc bộ tộc Acholi, ngày nay đa số bộ tộc này sống ở miền bắc Uganda. Cuộc tử đạo của hai giảng viên giáo lý này xảy ra sau ba năm Trung tâm truyền giáo Comboni ở Kitgum (1915) được thành lập. Hai bạn trẻ này đã gắn kết với nhau bằng một tình bạn sâu sắc và mong muốn cho đồng bào của họ biết đến đạo Chúa. Ngày sinh chính xác của họ không được ghi lại, chúng ta chỉ biết họ được rửa tội (ngày 6 tháng 6 năm 1916), được xác nhận (ngày 15 tháng 10 cùng năm) và tử đạo (ngày 19 tháng 10 năm 1918). Lúc đó Davide khoảng 16/18 tuổi và Gildo 12/14 tuổi. Vào đầu năm 1917, giáo lý viên ở làng Paimol qua đời, Davide hỏi cha bề trên của giáo điểm Kitgum xem có thể thay thế người đó được không. Anh đã được giao cho Gildo Irwa trẻ tuổi làm trợ lý. Nhà truyền giáo nêu lên những khó khăn của việc dấn thân, nhưng Đa-vít trả lời: «Con không sợ chết. Chúa Giêsu đã chết vì chúng ta!» Ở Paimol, họ đã dấn thân không mệt mỏi cho sứ mệnh của mình, ngoài việc lo kiếm sống bằng lam lũ trên các cánh đồng. Họ dạy giáo lý, cầu nguyện và tập hát cho dân chúng. Chỉ trong một thời gian ngắn, họ đã được mọi người đón nhận và yêu quí. Khoảng ngày 18 đến ngày 20 tháng 10 năm 1918, họ bị đâm chết, dưới mũi giáo của hai người Adwis, là những người vũ trang chống lại sự áp đặt của các nhà lãnh đạo thuộc địa. Trước khi bị giết, họ yêu cầu cho họ được rời khỏi làng và dạy giáo lý chỗ khác, nhưng họ bị từ chối. Cả hai được phong chân phước vào ngày 20 tháng 10 năm 2002, nhân ngày Chủ Nhật Truyền giáo Thế giới.

- Chân phước Peter ToRot (1912-1945), giáo lý viên giáo dân, tử đạo, Chân phước đầu tiên của Papua New Guinea, đã bị ám sát trong thời kỳ Nhật chiếm đóng, vì từ chối chấp nhận chế độ đa thê. Ông được nhớ đến như một người can đảm và mạnh mẽ trong đức tin, siêng năng cầu nguyện, cũng như quyết tâm theo Chúa Giêsu Kitô. Peter ToRot là một "Kitô hữu thế hệ thứ hai" nối gót theo cha mẹ. Ông là một người cha của một gia đình, là một giáo lý viên, một giáo viên đã chết vì đạo để bảo vệ đức tin Kitô giáo của mình. Kết hôn, ông đã sống một cuộc sống hôn nhân gia đình mẫu mực theo những lời khuyên của Phúc âm.

Ông bảo vệ các giá trị hôn nhân và chống lại văn hóa đa thê và luật của quân đội đế quốc Nhật Bản, ông chết để bảo vệ đức tin. Ông đã được Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II phong chân phước ngày 17 tháng 1 năm 1995 trong chuyến tông du Papua.

- Vào ngày 23 tháng 4 năm 2021 mới đây là lễ phong chân phước cho mười vị tử đạo của giáo phận Quiché, thuộc nước Guatemala được cử hành tại Santa Cruz del Quiché. Vùng đất này, cũng như phần lớn châu Mỹ Latinh, đã được tưới gội trong máu thắm của nhiều vị tử đạo, những “nhân chứng trung thành cho Thiên Chúa” và Tin Mừng của Người, đã cam kết xây dựng cộng đồng và xã hội theo các giá trị của Nước Trời. Trong số các vị tử đạo này có 3 linh mục truyền giáo và 7 giáo dân, trong đó có một cậu bé 12 tuổi, đã bị giết vì hận thù đức tin, vào các năm 1980 đến 1991. Họ can cường chết cho tình yêu Chúa và cho những người nghèo khổ của họ, trong thời gian Giáo hội bị bách hại và bạo lực hoành hành khắp đất nước! Ngoài các linh mục Thừa sai Thánh Tâm Chúa Giêsu, đến từ Tây Ban Nha, số còn lại là 7 giáo dân được phong chân phước đó là: Domingo del Barrio Batz, một giáo dân lập gia đình, bị giết cùng với Cha Cirera; Juan Barrera Méndez, 12 tuổi, là thành viên của Phong trào Thanh Sinh Công; Tomás Ramírez Caba, một giáo dân lập gia đình; Nicolás Castro, giáo lý viên và thừa tác viên đặc biệt; Reyes Us Hernández, có gia đình, tham gia vào các hoạt động mục vụ; Rosalío Benito, giáo lý viên và nhân viên mục vụ; Miguel Tiu Imul, có gia đình, giám đốc Công Giáo và giáo lý viên. Trong thông điệp phong chân phước, các Giám mục Guatemala viết: "Máu các tử đạo tưới gội mảnh đất quê hương và cho chúng ta thấy tình yêu thương của Chúa Giêsu Kitô có ý nghĩa... Phúc cho các vị tử đạo của xứ sở chúng ta, vì họ đã cho chúng ta thấy những mẫu gương hiến mạng của các giáo lý viên và của các nhà truyền giáo…" (SL) (Agenzia Fides, 11/5/2021)

Riêng tại quê hương Việt Nam chúng ta, ngoài 117 vị thánh Tử đạo; chúng ta còn có Chân phước Anrê Phú Yên, một trang thanh niên, một thầy giảng, một giáo lý viên kiên cường đã tử đạo đầu tiên trên quê hương đất nước Việt Nam ta vào những ngày đầu khi Tin mừng được đem loan truyền trên quê hương đất nước chúng ta.