Đức Thánh Cha Phanxicô kêu gọi tất các vị lãnh đạo và các chuyên gia góp phần đảm bảo thích hợp về pháp lý dành cho căn nhà chung của chúng ta, chống lại những tội phạm làm hại môi sinh.

G. Trần Đức Anh, O.P.

Ngài đưa ra lời kêu gọi trên đây trong buổi tiếp kiến sáng ngày 15/11/2019 vừa qua, dành cho các tham dự viên Hội nghị lần thứ 20 của Hiệp hội quốc tế về hình luật.

Nhiều công ty gây hại cho môi trường

Đức Thánh Cha nhận xét rằng có nhiều trường hợp các công ty hoặc tổ hợp lớn gây hại mà không bị trừng phạt, những hành động có thể coi là “tội giết hại môi trường”, ecocidio, như làm ô nhiễm ồ ạt không khí, các tài nguyên đất đai và nước, sự tàn phá rộng lớn thực vật và động vật, và bất kỳ những hành động nào có thể tạo nên thảm họa về môi trường hoặc phá hủy một hệ thống môi sinh.

Tội “giết môi trường”

Trong chiều hướng đó, các nghị phụ Thượng Hội đồng Giám mục đặc biệt mới đây về miền Amazzonia đã định nghĩa tội môi trường như một hành động hoặc một sự bỏ sót chống lại Thiên Chúa, tha nhân, cộng đoàn và môi trường. Đó là một tội chống lại các thế hệ mai sau và được biểu lộ qua những hành vi và tập quán làm ô nhiễm và phá hủy sự hòa hợp của môi trường, vi phạm các nguyên tắc lệ thuộc hỗ tương và phá vỡ mạng liên đới giữa các thụ tạo và chống lại đức công bằng (Sách Giáo Lý CG 340-344).

Đức Thánh Cha ghi nhận rằng trong Hội nghị thứ 20 hiện nay, các tham dự viên cũng nói đến tội “giết môi trường”, được hiểu như một sự làm mất mát, gây thiệt hại hoặc phá hủy hệ thống môi sinh của một lãnh thổ, làm cho sự hưởng dùng của dân chúng tại đó bị thương tổn trầm trọng. Đó là thứ tội ác thứ 5 chống lại hòa bình và cần được cộng đồng quốc tế nhìn nhận như vậy.

Và Đức Thánh Cha nói rằng: “Trong dịp này, và qua quý vị, tôi muốn kêu gọi tất cả các vị lãnh đạo và các chuyên gia trong lãnh vực này nỗ lực góp phần tại một sự bảo vệ thích hợp về pháp lý cho căn nhà chung của chúng ta”.

Chống lạm dụng việc giam giữ trước khi xét xử

Trong bài diễn văn dài tại buổi tiếp kiến, Đức Thánh Cha cũng lưu ý các nhà hình luật về một số vấn đề trở nên trầm trọng với thời gian, “đó là sự sử dụng không đúng cách việc giam giữ trước khi xét xử. Việc lạm dụng này lan tràn tại các nước và miền, khiến cho số tù nhân bị giam giữ chưa bị kết án lên tới 50% tổng số các tù nhân. Hiện tượng này góp phần làm cho việc giam giữ trở nên đồi tệ và là nguyên nhân làm cho người ta sử dụng bất hợp pháp các lực lượng cảnh sát và quân đội vào mục tiêu này.”

Vô tình xúi giục bạo lực

“Một hiện tượng thứ hai là vô tình xúi giục sử dụng bạo lực: tại một số nước người ta cải tổ việc tự vệ chính đáng và biện minh cho những tội ác do các lực lượng an ninh gây ra, và coi đó là một hình thức chính đáng để thi hành phận sự”. Đức Thánh Cha nói: “Điều quan trọng là cộng đồng pháp luật bảo vệ những tiêu chuẩn truyền thống để tránh biến thái độ mị dân trong việc trừng phạt thành một sự kích thích bạo lực hoặc sử dụng võ lực thái quá. Đó là những thái độ không thể chấp nhận được trong một quốc gia pháp quyền, và thường thường chúng đi kèm những thành kiến kỳ thị chủng tộc và khinh rẻ những tầng lớp xã hội bị gạt ra ngoài lề”.

(SS. Vat 15-11-2019)