Đức Thánh Cha Phanxicô đã quyết định nới rộng việc tôn kính phụng vụ đối với Chân Phước Bartolomeo các Vị Tử Đạo, dòng Đa Minh, trên toàn Giáo Hội hoàn vũ. Đây là một thể thức “Phong thánh tương đương”.

Giuse Trần Đức Anh, O.P

Theo thông cáo công bố hôm 06/07/2019, Phòng báo chí Tòa Thánh loan tin và cho biết trong buổi tiếp kiến ngày 05/07 trước đó dành cho Đức Hồng y Angelo Becciu, Tổng trưởng Bộ Phong Thánh, Đức Thánh Cha phê chuẩn việc bỏ phiếu thuận theo chiều hướng này của các hồng y và giám mục thành viên Bộ Phong Thánh, và ngài quyết định về tôn kính phụng vụ trong toàn Giáo Hội dành cho Chân phước Bartolomeo các vị Tử Đạo, tục danh là Bartolomeo Fernandes, thuộc dòng Đa Minh, Tổng giám mục giáo phận Braga bên Bồ đào nha, và ghi tên thánh nhân vào sổ bộ các vị hiển thánh của Giáo Hội.

Thánh Bartomeo các vị Tử Đạo sinh cách đây 505 năm, vào ngày 3-5 năm 1514 tại Lisboa, Bồ đào nha và qua đời năm 1590 thọ 76 tuổi.

Sở dĩ ngài được gọi là Bartolomeo các vị Tử Đạo vì đã được rửa tội tại nhà thờ Đức Mẹ Maria Các Vị Tử Đạo ở Lisboa, tên mới được chọn để thay thế tên Vale đã được đặt trước đó cho hài nhi để tưởng nhớ ông nội của em.

Gia nhập dòng Đa Minh tại Lisboa năm 14 tuổi (1528), Bartolomeo trải qua các giai đoạn huấn luyện và sau đó lần lượt làm giáo sư, rồi làm bề trên tu viện của dòng ở thủ đô Bồ. Nữ Hoàng Caterina của Bồ đào nha đã đề nghị Tòa Thánh bổ nhiệm cha làm Tổng giám mục giáo phận Braga và Đức Giáo Hoàng Phaolô 6 đã phê chuẩn với Tông Sắc ngày 27/01/1559 khi cha Bartolomeo được 45 tuổi. Thật ra cha Bartolomeo chấp nhận đề nghị bổ nhiệm này vì vâng lời Bề trên giám tỉnh là Cha Luis Granada, cũng là nhà thần học lỗi lạc hồi đó. Cha Granada được nữ hoàng đề nghị làm Tổng giám mục Braga, nhưng cha từ khước và đề nghị Cha Bartolomeo thay thế.

Hoạt động tông đồ của Đức Tổng giám mục Bartolomeo rất rộng lớn: dấn thân loan báo Tin Mừng, soạn sách giáo lý và tu đức, thực hiện các cuộc viếng thăm mục vụ, quan tâm thánh hóa hàng giáo sĩ, thành lập các trường thần học luân lý tại nhiều nơi trong giáo phận. Ngài cũng sáng tác 32 tác phẩm, trong đó có cuốn “Khích Lệ các Mục Tử”, Stimulus Pastorum, được xuất bản 22 lần, và được tặng cho các nghị phụ Công Đồng chung Vatican I và II.

Đức Tổng giám mục Bartolomeo qua đời năm 1590 và ngay từ hồi đó, dân chúng đã gọi ngài là “vị Tổng giám mục thánh”, cha của người nghèo và bệnh nhân. Năm 1845, Đức Giáo Hoàng Gregorio XVI nhìn nhận ngài là Đấng Đáng Kính. Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô 2 đã công nhận 1 phép lạ và tôn ngài lên bậc chân phước ngày 07/07 năm 2001, và nay Đức Thánh Cha Phanxicô phong ngài lên bậc hiển thánh theo thể thức tương đương (Rei 6-7-2019).