Bài giảng của đức Thánh Cha trong thánh lễ đầu năm mới, ngày hoa bình thế giới

Ngày 1 tháng Giêng không chỉ đánh dấu ngày bắt đầu một năm mới — đó còn là Lễ trọng Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa, và Ngày Hòa bình Thế giới lần thứ 54.

Hai lễ kỷ niệm này liên kết với nhau bởi vì, như Thánh Phaolô Đệ Lục đã viết vào năm 1974, Đức Maria là Nữ Vương Hòa Bình.

Trong bài giảng thánh lễ lúc 10h sáng, Đức Thánh Cha nói:

Mẹ thánh của Thiên Chúa! Đây là lời tung hô hân hoan của Dân thánh Thiên Chúa vang vọng trên đường phố Êphêsô vào năm 431, khi các Nghị phụ Công đồng tuyên bố Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa. Sự thật này là một dữ liệu cơ bản của đức tin, nhưng trên hết, đó là một sự thật kỳ diệu. Thiên Chúa có một người Mẹ và do đó gắn bó mãi mãi với nhân loại của chúng ta, giống như một đứa trẻ với mẹ của mình, đến mức nhân loại của chúng ta là nhân loại của Ngài. Đó là một sự thật đáng kinh ngạc và an ủi, đến nỗi Công đồng gần đây nhất, nhóm họp tại Đền thờ Thánh Phêrô này, đã tuyên bố rằng, “bằng sự nhập thể của mình, Con Thiên Chúa, theo một cách nào đó, đã kết hợp với mỗi cá nhân. Ngài làm việc bằng bàn tay con người, Ngài suy nghĩ bằng khối óc con người, Ngài hành động bằng ý chí con người và yêu thương bằng trái tim con người. Được sinh ra bởi Đức Trinh Nữ Maria, Người đã thực sự trở thành một người trong chúng ta, giống chúng ta mọi sự, trừ tội lỗi” (Gaudium et Spes, 22). Đó là điều Thiên Chúa đã làm khi được sinh ra bởi Đức Maria: Người đã bày tỏ tình yêu cụ thể của Người đối với nhân loại chúng ta, đón nhận nó một cách thực sự và trọn vẹn. Anh chị em thân mến, Thiên Chúa không yêu chúng ta bằng lời nói nhưng bằng việc làm; không phải từ “trên cao”, nhưng “đến gần”, chính xác là từ “trong” xác thịt của chúng ta, bởi vì nơi Mẹ Maria, Ngôi Lời đã trở nên xác phàm, bởi vì Chúa Kitô tiếp tục có một trái tim bằng thịt đập cho mỗi người chúng ta!

Mẹ thánh của Thiên Chúa! Nhiều cuốn sách và bộ sách quan trọng đã được viết về tước hiệu này của Đức Mẹ. Tuy nhiên, những lời này phần lớn đã đi vào trí óc và trái tim của Dân thánh Thiên Chúa qua lời cầu nguyện đơn sơ và quen thuộc đi kèm với nhịp điệu hàng ngày của chúng ta, những khoảnh khắc mệt mỏi và những khát vọng lớn nhất của chúng ta: đó là Kinh Kính Mừng. Sau một vài câu rút ra từ lời Chúa, phần thứ hai của lời nguyện tiếp tục: “Thánh Maria, Đức Mẹ Chúa Trời, cầu cho chúng con là kẻ có tội…” Lời khẩn cầu này, thường được lặp đi lặp lại trong ngày, đã cho phép Thiên Chúa đến gần, qua Đức Maria, trong cuộc sống của chúng ta và lịch sử của chúng ta. Lạy Mẹ Thiên Chúa, xin cầu cho chúng con là những kẻ tội lỗi… Lời kinh ấy được đọc bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau, trên những chuỗi hạt Mân Côi và vào những lúc cần thiết, trước ảnh thánh hoặc khi đi trên đường. Mẹ Thiên Chúa luôn đáp lại lời khẩn cầu này; Mẹ nghe những lời thỉnh cầu của chúng ta; ẵm Con của Mẹ trong vòng tay, Mẹ chúc lành cho chúng ta và mang đến cho chúng ta tình yêu dịu dàng của Thiên Chúa nhập thể. Tóm lại, Mẹ Maria cho chúng ta niềm hy vọng. Vào đầu năm nay, chúng ta cần hy vọng, cũng như trái đất cần mưa. Năm nay mở ra với việc cử hành Mẹ Thiên Chúa và Mẹ của chúng ta, nói với chúng ta rằng chìa khóa của niềm hy vọng là Mẹ Maria và điệp ca của niềm hy vọng là lời khẩn cầu, Mẹ Thánh Thiên Chúa. Và hôm nay, chúng ta phó thác Đức Giáo Hoàng danh dự Bênêđictô XVI cho Mẹ Rất Thánh của chúng ta, xin Mẹ đồng hành với ngài trên hành trình từ thế gian này đến với Thiên Chúa.

Chúng ta hãy đặc biệt cầu xin Mẹ của chúng ta cho những người con trai và con gái của Mẹ đang đau khổ và không còn sức để cầu nguyện, và cho rất nhiều anh chị em của chúng ta trên khắp thế giới là nạn nhân của chiến tranh, đang trải qua những ngày lễ này trong bóng tối và giá lạnh, trong nghèo đói và sợ hãi, đắm chìm trong bạo lực và thờ ơ! Đối với tất cả những ai không có hòa bình, chúng ta hãy khẩn cầu Đức Maria, người phụ nữ đã mang đến thế giới vị Hoàng tử hòa bình (x. Is 9:6; Gal 4:4). Nơi Mẹ, Nữ Vương Hòa Bình, lời chúc phúc mà chúng ta đã nghe trong bài đọc thứ nhất đã được nên trọn: “Nguyện Chúa đoái thương nhìn đến anh em và ban bình an cho anh em” (Ds 6:26). Dưới bàn tay của một người Mẹ, bình an của Thiên Chúa muốn đi vào nhà của chúng ta, trái tim của chúng ta và thế giới của chúng ta. Tuy nhiên, chúng ta phải làm gì để nhận được sự bình an đó?

Chúng ta hãy để những người mà chúng ta gặp trong bài Tin Mừng hôm nay hướng dẫn, những người đầu tiên nhìn thấy Đức Mẹ và Hài Nhi: đó là các mục đồng Bêlem. Họ là những người nghèo và có lẽ hơi thô lỗ, và đêm đó họ đang làm việc. Tuy nhiên, họ, chứ không phải những người uyên bác hay quyền thế, lại là những người đầu tiên nhận ra Thiên Chúa giữa chúng ta, Thiên Chúa đã trở nên nghèo khó và yêu thương ở với người nghèo. Tin Mừng nhấn mạnh hai điều rất đơn giản mà các mục đồng đã làm: những điều đơn giản nhưng không phải lúc nào cũng dễ dàng. Họ đã đi và thấy. Hai hành động: Đi và thấy.

Đầu tiên, đi. Tin Mừng cho chúng ta biết rằng các mục đồng “vội vàng ra đi” (Lc 2:16). Họ đã không chờ đợi xung quanh. Lúc đó là ban đêm, họ phải giữ đàn gia súc, và tự nhiên họ cảm thấy mệt mỏi: họ có thể dễ dàng chờ đợi bình minh, trì hoãn cho đến khi mặt trời mọc để đi xem Hài Nhi nằm trong máng cỏ. Thay vào đó, họ ra đi một cách vội vã, bởi vì trong bối cảnh liên quan đến những điều quan trọng, chúng ta cần phải phản ứng nhanh chóng và không chờ đợi, vì “ân sủng của Thánh Thần không thể chậm trễ” (SAINT AMBROSE, Commentary on Saint Luke, 2). Và thế là họ gặp được Đấng Mêsia, Đấng được chờ đợi trong nhiều thế kỷ, Đấng mà rất nhiều người khác đã tìm kiếm từ lâu.

Thưa anh chị em, nếu chúng ta muốn chào đón Thiên Chúa và sự bình an của Người, chúng ta không thể khoanh tay đứng nhìn mọi việc tốt đẹp hơn. Chúng ta cần đứng dậy, nhận ra những khoảnh khắc của ân sủng, lên đường và mạo hiểm. Chúng ta cần phải mạo hiểm! Hôm nay, trong ngày đầu năm mới này thay vì đứng suy nghĩ và hy vọng mọi thứ sẽ thay đổi, chúng ta nên tự hỏi bản thân: “Năm nay mình muốn đi đâu? Tôi có thể giúp ai đây?” Rất nhiều người, trong Giáo hội và ngoài xã hội, đang chờ đợi điều tốt lành mà anh chị em và chỉ anh chị em mới có thể làm, họ đang chờ đợi sự giúp đỡ của anh chị em. Ngày nay, giữa sự thờ ơ làm tê liệt các giác quan của chúng ta, sự thờ ơ làm tê liệt trái tim chúng ta và sự cám dỗ lãng phí thời gian dán mắt vào bàn phím trước màn hình máy tính, những người chăn chiên đang kêu gọi chúng ta lên đường và tham gia vào thế giới của chúng ta, để bẩn tay của chúng ta và để làm một số tốt. Họ đang mời gọi chúng ta gác lại nhiều thói quen và những tiện nghi của chúng ta để mở lòng đón nhận những điều mới mẻ của Thiên Chúa, những điều được tìm thấy trong sự khiêm nhường phục vụ, trong sự can đảm chăm sóc người khác. Anh chị em thân mến, chúng ta hãy bắt chước các mục đồng: chúng ta hãy mau mắn lên đường!

Tin Mừng cho chúng ta biết khi đến nơi, các mục đồng “gặp được bà Maria, ông Giuse và hài nhi nằm trong máng cỏ” (c. 16). Sau đó, Tin Mừng nói thêm rằng “sau khi nhìn thấy” Hài Nhi (x. câu 17), họ lên đường, đầy kinh ngạc, để nói với những người khác về Chúa Giêsu, tôn vinh và chúc tụng Thiên Chúa về mọi điều họ đã nghe và thấy (x. 17-18, 20). Điều quan trọng là họ đã nhìn thấy Người. Điều quan trọng là nhìn thấy, nhìn quanh và giống như những người chăn chiên, dừng lại trước Hài Nhi đang nằm trong vòng tay của mẹ Người. Không nói gì, không hỏi gì, không làm gì. Chỉ đơn giản là nhìn trong thinh lặng, tôn thờ và chiêm ngưỡng tình yêu dịu dàng và an ủi của Thiên Chúa làm người, và Mẹ của Người và cũng là Mẹ của chúng ta. Vào đầu năm nay, trong số tất cả những điều khác mà chúng ta muốn làm và trải nghiệm, chúng ta hãy dành một chút thời gian để nhìn, để mở mắt và chú ý trước những gì thực sự quan trọng: đó là Thiên Chúa và anh chị em của chúng ta. Chúng ta hãy can đảm để trải nghiệm điều kỳ diệu của cuộc gặp gỡ, đó là phong cách của Thiên Chúa. Đó là một cái gì đó rất khác với sự quyến rũ của thế giới, là thứ dường như làm chúng ta bình tĩnh. Điều kỳ diệu của Thiên Chúa và của cuộc gặp gỡ mang lại cho chúng ta bình an; thế giới chỉ có thể gây mê chúng ta và mang lại sự an tâm.

Đã bao nhiêu lần, trong cuộc sống bận rộn của chúng ta, chúng ta không dừng lại, dù chỉ một lúc, để gần gũi với Chúa và lắng nghe lời Người, để đọc kinh, để tôn thờ và ngợi khen Người. Chúng ta cũng làm như vậy với những người khác: bận bịu với công việc của mình hoặc lo chuyện tiến lên, chúng ta không có thời gian để lắng nghe vợ, chồng mình, nói chuyện với con cái, hỏi han chúng xem chúng thực sự thế nào, và không chỉ đơn giản là về việc học tập hoặc sức khỏe của chúng. Và thật tốt biết bao khi chúng ta dành thời gian lắng nghe những người lớn tuổi, những ông bà của chúng ta, để ghi nhớ ý nghĩa sâu xa hơn của cuộc đời chúng ta và tìm lại cội nguồn của mình. Chúng ta cũng hãy tự hỏi, liệu chúng ta có khả năng nhìn thấy những người hàng xóm, những người sống trong cùng một tòa nhà, những người chúng ta gặp hàng ngày trên đường phố hay không. Anh chị em, chúng ta hãy noi gương các mục đồng: chúng ta hãy học cáh nhìn! Để hiểu làm sao nhìn bằng trái tim của chúng ta. Chúng ta hãy học cách nhìn.

Đi và thấy. Hôm nay Chúa đã đến giữa chúng ta và Mẹ Thiên Chúa đặt Người trước mắt chúng ta. Chúng ta hãy khám phá lại nhiệt tình đi ra và ngạc nhiên khi nhìn thấy bí mật có thể làm cho năm nay thực sự “mới”, và nhờ đó vượt qua sự mệt mỏi vì bế tắc hoặc sự yên bình giả tạo quyến rũ.

Và giờ đây, thưa anh chị em, tôi mời tất cả anh chị em hãy nhìn lên Đức Trinh Nữ Maria. Chúng ta hãy cầu khẩn Mẹ ba lần, như người dân Êphêsô đã cầu xin: Lạy Mẹ thánh Thiên Chúa! Lạy Mẹ thánh Thiên Chúa! Lạy Mẹ thánh Thiên Chúa!

Chúc anh chị em ngày mới tốt lành và hạnh phúc!