Truyện ngắn
CÓ MẸ TRONG ĐỜI
Trong cuộc đời chắc hẳn ai cũng có một người mẹ, nhưng cũng có thể có người không có mẹ trong cùng một mái nhà, nhưng “mẹ ơi!” luôn là tiếng gọi nơi bình an để ta trở về những khi mệt mỏi, dù đứa con có lớn thế nào thì trong mắt người mẹ nó vẫn mãi là đứa bé mãi cần được chở che, và nơi mẹ ta không chỉ lớn lên nhờ sữa của mẹ, cơm ăn áo mặc mẹ lo cho, nhưng ta còn lớn lên bởi tình thương của mẹ nữa. Tiếng Mẹ thân thương quá, vì nhờ đó ta có mặt trong đời, nhờ đó ta lớn lên và nhờ đó thế giới nên tươi đẹp hơn khi có bàn tay dịu dàng của mẹ ôm ẵm cuộc đời của con. - Là con gái con phải biết làm những công việc này, để mai mốt lớn lên mới có thể làm một người phụ nữ đảm đang được, biết chưa?.
Vừa nói má vừa cầm tay Hoài Ân đưa mái chổi cho đều tay, má còn nói thêm: “khi quét nhà không được hất bụi lên làm cho nhà sẽ dơ trở lại”.
Từ 5 tuổi cô bé đã được má dạy cho những công việc trong nhà, từ quét nhà đến lau dọn bàn ghế trong nhà. Có lần Hoài Ân thắc mắc với má:
“Tại sao ngày nào con cũng quét nhà mà nhà vẫn cứ có bụi và rác vậy má?”. Mỉm cười má nói: cũng giống con vậy, con vẫn có những lỗi sai trong mình cho dù con đi xưng tội, thì mấy tháng sau xưng tội con vẫn phạm những tội ấy đúng không?. Cô bé gật đầu và như hiểu thêm một điều gì mới mẻ cho tâm hồn của một đứa trẻ vừa tròn mười tuổi.
Hôm nay đi học về má đưa cho nó xem một trái khóm và dạy nó gọt, thật lạ, trái khóm nhiều mắt thế gọt làm sao được. Từng bước má dạy để tìm ra quy luật của mắt khóm để gọt cho đúng hàng. Má nói: “không có việc gì khó cả, đừng thấy nó phức tạp, khó khăn rồi bỏ, nhưng hãy tìm ra quy luật để đối diện và giải quyết công việc cách kiên nhẫn nghe con”.
Từng công việc Má dạy như một quy luật sống cho một đứa con gái đang chập chững bước vào cuộc sống tương lai. Nhưng với Hoài Ân, cô bé tinh nghịch và lắm trò đùa này thì những gì Má dạy như ở ngoài da, ngoài thịt nó vậy, chẳng thấm vào người cô bé được. Ngoài việc học tập trên lớp và ở nhà thì những công việc được má dạy kỹ như thế, nhưng cô bé chỉ làm cho xong.
Và khi lên mười ba tuổi, Hoài Ân còn được má dạy cho đi chợ, chọn mua đồ ăn thế nào, lựa rau thế nào, trái cây từng loại thế nào, thịt nào là thịt còn mới, cá loại nào thì còn tươi, ôi thật nhiều thứ phải nhớ. Có lần Hoài Ân nói với má:
“Sao má không dùng điện thoại mua đồ trên mạng, rồi người ta mang đến nhà cho khỏi mất công đi chợ vậy má”
Má nói “Con à, đồ trên mạng là đồ quảng cáo, khi mua có giống hình ảnh khi người ta giao đồ hay không?, và gia đình mình tuy khá hơn một chút, nhưng ba má làm ra tiền không đơn giản trong xã hội này đâu con, mình mua ngoài chợ thì sẽ rẻ hơn một chút, chỉ mất công mình đi một chút. Nhưng con à, khi mua hàng đừng chỉ dựa vào mặt hàng để mua, nhưng còn phải nhìn đến những người “buôn thúng bán bưng”, mua cho họ một chút để giúp đỡ họ nữa, đừng quá khắt khe trả giá với họ, vì họ cũng còn phải nuôi sống gia đình họ nữa, vả lại còn những mối tương quan giữa con người với con người cũng cần một chút quan tâm, đừng sống vô cảm cho dù họ không có liên hệ gì đến chúng ta”.
Cô bé lặng người khi má nói như thế, vì hình như những lần đi chợ với má, má hay mua đồ của những người ngồi bệt trong lòng chợ. Khi nhìn thấy má, những người bán hàng rất vui, họ nói chuyện hỏi han nhiều thứ, và má cũng rất lịch sự với họ khi mua hàng. Có lần nó quên không chào họ, má còn nhắc “chào các cô, các thím đi con gái”. Trong đầu đứa con gái ở tuổi ngang ngạnh chống đối, “họ chỉ là người bán hàng, mắc gì mà phải chào họ chứ, nhưng thôi vì thể diện của má nên chào qua cho xong”. Nhưng hôm nay, Hoài Ân đã hiểu thêm nhiều điều khi nghe má nói về những người bán hàng mà má đã trân trọng họ thế nào.
Rồi nấu ăn thế nào cho ngon, má cũng dạy cho những mẹo nấu ăn nữa. Hoài Ân thật vụng về trong việc nấu ăn, thái rau có khi còn làm đứt tay nữa, nhưng không bỏ cuộc Má vẫn kiên nhẫn để cô bé làm. Có nhiều khi có Hoài Ân cùng nấu ăn, má thấy công việc chậm chạp hơn, rồi đổ bể nữa, không vỡ cái chén thì rách cái rổ. Có lần Hoài Ân khóc nức nở vì nồi canh mặn quá, nhưng má vẫn khích lệ và chữa lại, cô bé hỏi: “Má ơi tại sao làm con gái thì phải biết nấu ăn vậy”? Má mỉm cười nói: “có thể bây giờ con chưa hiểu nhưng phải nhớ là, ‘khi nào bếp còn nóng thì gia đình còn ấm êm’. Má không ở bên cạnh con mãi được, con phải biết làm để nuôi sống chính mình và những người mà con thương yêu, nấu ăn không chỉ nấu cho xong, đồ ăn cho chín, nhưng trong đồ ăn con nấu phải có tình yêu, và muốn nấu ngon con phải nghĩ là con ‘nấu cho người mà con thương yêu nhất’, thì tự nhiên nấu ăn sẽ ngon thôi”. Xoa đầu đứa con gái ở cái tuổi ‘ăn chưa no, lo chưa tới’ này không biết nó có hiểu gì không, má khẽ thở dài.
Có lần Hoài Ân đã để dành tiền tiết kiệm mua một cây son và hộp phấn nhỏ lén má để sử dụng, cho hợp thời với các bạn trong lớp, biết chuyện má chỉ nói với nó: “Con à, tuổi của con là tuổi đẹp nhất, khi con sử dụng phấn và son quá sớm, và không biết cách sử dụng nữa, sau này da con sẽ có mụn và nám không thể chữa được, và son môi sẽ làm môi thâm lại, có sử dụng son loại nào cũng sẽ không làm đẹp được, khi nào đến tuổi cần sử dụng con hãy sử dụng cho phù hợp, má nói con có hiểu hay không, má không cấm con sử dụng nhưng hãy suy nghĩ những gì má nói”. Hoài Ân giận má vì má đã phát hiện ra cô bé sử dụng phấn son rồi, làm thế nào bây giờ??????.
Thấy ba đi làm về sớm, nằm trên ghế bành xem báo, Hoài Ân hỏi ba: con thấy chú Bảy ở công ty ba hay rủ ba đi nhậu, sao ba không đi với chú ấy để chú ấy gọi điện thoại hoài à. Ba buông tờ báo nhìn đứa con gái cưng mà nói: “vì ba nghĩ đến mâm cơm tối của má con đã chuẩn bị sẵn rất ngon, nên khi xong việc ở công ty là ba muốn về nhà ngay con à”.
Ba ơi, ba cho con hỏi nhỏ nha: ‘Sao ngày xưa ba quen má con vậy?’
Ba tủm tỉm cười: “Vì có lần ba đi công tác xa không có nhà trọ ở nên ghé đại vào một ngôi nhà để xin ở nhờ qua đêm, và được đón tiếp rất tử tế và được ăn cơm nữa, bữa cơm tuy đơn giản nhưng nấu rất ngon, gia đình gia giáo theo Đạo Chúa, có cô Úc hiền hiền làm giáo viên nên ba ngỏ ý làm quen, lúc đó ba chưa biết Chúa nhưng rồi quen má con, mà muốn làm đám cưới thì phải theo Đạo Chúa nên ba học đạo, thấy Đạo Chúa hay lắm. Má con cũng dạy ba nhiều điều về Đạo Chúa, làm người tốt, sống lương thiện như Chúa dạy, để cho tâm mình ngay thì sống Đạo mới được, nên ba quyết định theo Đạo Chúa giống má con.
Sau khi trò chuyện với Ba, Hoài Ân dường như hiểu nhiều hơn về Má, buổi sáng Má đi dạy học vất vả, rồi má lại lo ba bữa cơm cho cả nhà, buổi tối má còn làm giáo án, chấm bài nữa, nhưng má vẫn sống tốt là một người vợ, một người mẹ lo cho cả gia đình. Không chỉ những công việc nhà mà Má còn dạy cho Hoài Ân biết khâu vá khi quần áo bị sứt chỉ, và cả đến việc phải biết giữ gìn cơ thể sạch sẽ, không được ăn uống những đồ ăn không hợp vệ sinh hay đồ ăn vặt không được ăn quá nhiều.
Và nhất là Má dạy cô bé sống Đức tin trong kinh nguyện và Thánh lễ, vì ngày nào Má cũng đi lễ buổi sáng và gọi Hoài Ân đi cùng, có khi còn ngái ngủ Má đi lễ rồi cô bé lại trở vào giường và ngủ tiếp. Khi đến nhà thờ không thấy Hoài Ân đâu má lại phải trở về xem con bé ở đâu, vì sợ không biết con bé làm gì mà không đến nhà thờ. Về tới nhà thấy con bé vẫn còn cuộn mình trong chiếc chăn và hôm đó má bị trễ giờ lễ. Má chẳng la mắng gì chỉ thở dài nói với Hoài Ân: “con à, làm gì thì làm không có Chúa trong ngày sống của con là một ngày bỏ đi đó con, má không ép con đi lễ hằng ngày với má, nhưng má muốn rằng, khi đi lễ mỗi ngày sẽ là một thói quen tốt cho con để có Chúa cùng đồng hành với con trong suốt ngày sống, từ khi con được 2 tháng tuổi má đã ẵm con đi lễ rồi. Má ước mong cuộc đời con luôn có Chúa làm động lực sống của con”. Hoài Ân cúi đầu nhận lỗi “Dạ, con hiểu rồi má”. Và từ đó trở đi cô bé không bỏ một thánh lễ nào, khi mỗi sáng chiếc đồng hồ báo thức đổ chuông 5 giờ là cô bé thức dậy ngay và cùng má đi lễ. Rồi vào mỗi tối tiếng kinh râm ran trong ngôi nhà này, tiếng Ba trầm trầm, tiếng má ấm áp và tiếng đọc kinh của đứa trẻ mười sáu và mười tuổi lanh lảnh vẫn đều đặn vang lên.
Ba đi công tác một tuần mới về. Sáng nay Hoài Ân dậy đi lễ nhưng không thấy Má đâu, lấy xe ra rồi mà sao má vẫn chưa thức dậy, không bao giờ má lại thức dậy trễ hơn nó. Qua phòng má gõ cửa nhưng không nghe tiếng trả lời, linh tính mách bảo Hoài Ân có gì đó không ổn, cô bé mở cửa phòng của má thấy má nằm im trên giường vội lay má: “Má ơi! đi lễ”. Sao má nóng thế, má có sao không má. Cô bé hốt hoảng khi không thấy má trả lời, tay chân run rẩy cầm điện thoại gọi cho ba, nghe xong ba trấn tĩnh Hoài Ân: “bình tĩnh ba đang ở xa, con bấm số 115 gọi cấp cứu rồi đưa má đến bệnh viện, ba sẽ về ngay”. Theo lời chỉ dẫn của ba, Hoài Ân gọi cấp cứu, và trong khi chờ xe cứu thương đến, cô bé nhanh chóng đánh thức thằng em dậy: chị đưa má đi bệnh viện, Cò ở nhà coi nhà chờ chị về, nếu đói tự làm mỳ ăn nghe chưa?. Thằng Cò chẳng hiểu gì cả, khi tỉnh hẳn thì thấy xe cứu thương đến và rồi người ta đưa má đi, chị Hai cũng theo chiếc xe đến bệnh viện, thằng Cò chạy theo gọi: “Má ơi, má ơi!”.
Bác sĩ nói má bị hạ Kali nên bị ngất, rất may là đến bệnh viện kịp, nếu không sẽ nguy hiểm đến tính mạng.
- Ai là người thân của cô Nguyễn Thị Út,
- Dạ con,
- Có người lớn đi kèm không?
- Dạ không, ơ nhưng Ba con sẽ về ạ,
- Cô Út tỉnh lại rồi, khi có người lớn thì cầm tờ giấy này đi đóng viện phí nghe
- Dạ.
Hoài Ân sợ hãi run rẩy chạy đến phòng bệnh ôm chầm lấy má : “má ơi, má có sao không?”.
Mở đôi mắt mệt mỏi, má khẽ nhếch nụ cười: “má không sao”. Hoài Ân cứ ôm lấy má, nước mắt chảy ròng ròng nói : “con sợ mất má, con sợ lắm má ơi!”.
Má khẽ nói: Má sẽ ổn thôi, con về nhà xem em ở nhà có sao không?. Em còn bé má không yên tâm lắm, trưa rồi về nấu cơm cho em ăn, nó còn đi học nữa.
- Dạ, nhưng Má ở đây một mình có sao không má?. Má khẽ đẩy Hoài Ân: về đi con.
Hoài Ân bước ra khỏi phòng bệnh, đi ngang qua phòng của bác sỹ, lấy hết can đảm bước vào và nói: Bác ơi, Má con nằm ở phòng 102 tên Nguyễn Thị Út, con phải về nhà có việc, nếu má con có việc gì, xin qua giúp má con ạ. Chút nữa ba con sẽ vô ạ. Vị Bác sỹ trẻ đưa đôi mắt nhìn cô bé và khẽ gật đầu.
Hoài Ân ra cổng bệnh viện đón xe Buýt để về nhà, vừa về đến nhà thằng Cò chạy ra: chị Hai, má sao rồi chị, cho em vô thăm má đi chị. Khuôn mặt phờ phạc, Hoài Ân khẽ nói: ‘má tạm ổn, chắc chiều Ba mới về tới nơi quá’. Cô bé nhanh nhẹn nấu cơm và cũng không quên đặt nồi cháo cho má, lấy cơm cho đứa em ăn và Hoài Ân cũng ăn vội một miếng cơm, đưa đứa em đến trường học và dặn: “tan học ở trường chờ chị đến đón, không được tự về đâu, nếu ngoan mai thứ bảy chị cho vào bệnh viện thăm má”. ‘dạ’. Rồi sau đó cô bé nhanh nhẹn trở vô bệnh viện với má: “má ơi ăn chút cháo nè má”. Đỡ má ngồi dậy, Hoài Ân đút từng muỗng cháo cho má, khẽ hỏi: “con nấu cháo ngon không má”: má mỉm cười khẽ gật đầu.
Thấy bóng ba từ xa, với chiếc ba lô, Hoài Ân gọi: ‘Ba ơi, má ở bên này nè!’. Ba không về nhà nhưng ghé bệnh viện ngay. Hoài Ân dẫn ba đến phòng bệnh của Má, ba nắm tay má hồi lâu, rồi choàng tay ôm Hoài Ân vào lòng khẽ nói: “con làm tốt lắm”.
Ngày má xuất viện là ngày cả nhà được đoàn tụ, Hoài Ân thấy mình lớn hơn một chút khi tự tay làm một bữa cơm mà không có má bên cạnh dù canh hơi mặn một chút, trứng hơi nhạt một chút, nhưng với cả tình yêu Hoài Ân đặt vào từng món ăn như Má dạy ‘nấu cho người mà mình thương mến nhất’.
Một lần trong đời, biến cố làm cô bé thêm can đảm hơn trong cuộc sống và những gì má dạy thật không thừa cho cuộc đời cô bé, nhưng có lúc thật khó khăn để lắng nghe, thật vất vả khi làm việc, cả đến tính tình ngang ngạnh của cô bé cũng sẽ là những bài học cho tương lai mà Hoài Ân đang bước vào cuộc sống này, khi có một người mẹ tuyệt vời luôn bên cạnh, cho dẫu có lúc chới với tưởng chừng mất mẹ.
Má ơi còn cần má trong đời con.
Nt Maria Hồng Hà CMR