Giải đáp thắc mắc về thánh lễ Chiều Thứ Bảy

GIẢI ĐÁP THẮC MẮC VỀ CÁC THÁNH LỄ CHIỀU THỨ BẢY

Nguồn: Zenit, 07.02.2018

Giải đáp do cha Edward McNamara, Dòng Đạo Binh Chúa Kitô, giáo sư phụng vụ và khoa trưởng khoa thần học tại Đại Học Regina Apostolorum. (Ximxi dịch)

Hỏi: Xin cha vui lòng giải thích cho con rõ là thánh lễ dâng chiều Thứ Bảy (sau 6 giờ chiều) trong Mùa Thường Niên phải được dâng về lễ Chúa Nhật, hay được phép dâng lễ Thứ Bảy hoặc lễ ngoại lịch kính Đức Trinh Nữ Maria? — R.H., Jos, Nigeria

Đáp: Thật ra, câu trả lời tốt nhất mà tôi có thể trả lời là tất cả đều tùy vào nơi bạn đang ở.

Về việc này Giáo luật nói như sau:

“Giáo luật #1247. Vào những ngày Chúa Nhật và những ngày lễ buộc khác, các tín hữu buộc phải tham dự Thánh lễ. Hơn nữa, họ buộc phải kiêng các công việc cản trở việc thờ phượng dâng lên Chúa, niềm vui xứng hợp ngày của Chúa, sự thư giãn thích hợp của tâm trí và thể xác.

“Giáo luật #1248 §1. Một người trợ giúp tại một thánh lễ được cử hành bất cứ nơi nào trong nghi thức Công giáo hoặc trong chính ngày lễ hoặc trong buổi chiều trước ngày lễ đáp ứng nghĩa vụ tham dự thánh lễ.”

Có hai câu hỏi khác nhau, mặc dù có liên quan. Một về nghi thức thánh lễ được dùng vào chiều Thứ Bảy, và hai là về thời gian khi việc cử hành đáp ứng cho luật về ngày Chúa Nhật.

Đối với câu hỏi thứ nhất, dựa theo Giáo luật #1248.1, bất kỳ Thánh Lễ Công Giáo nào được cử hành vào chiều Thứ Bảy đều được chu toàn nghĩa vụ Chúa Nhật mặc dù đây không phải là phụng vụ Chúa Nhật thực sự.

Do đó, nếu một người tham dự thánh lễ chiều Thứ Bảy trong một nghi lễ đặc biệt hoặc phụng vụ Công giáo Đông Phương, thì chu toàn nghĩa vụ Chúa Nhật mặc dù việc cử hành theo một lịch phụng vụ khác.

Cũng thế, nếu một người trợ giúp trong thánh lễ cưới hoặc an táng chiều Thứ Bảy, họ không buộc tham dự thánh lễ Chúa Nhật. Nếu thánh lễ trùng với thánh lễ thường lệ của giáo xứ, thì thường thường phụng vụ Chúa Nhật sẽ được tuân theo. Nếu thánh lễ không trùng hợp với việc cử hành của giáo xứ, thì, theo cái nhìn về tâm linh, rất nên kết hợp những yếu tố của thánh lễ Chúa Nhật vào thánh lễ đó như ba bài đọc và kinh Tin Kính.

Tương tự như vậy, các phần tử của một dòng tu có thói quen cử hành thánh lễ hằng ngày vào buổi chiều thì cũng không buộc cử hành thánh lễ Chúa Nhật hai lần và có thể cử hành thánh lễ trong ngày hoặc lễ ngoại lịch về Đức Mẹ. Nói theo giáo luật, bất cứ ai tham dự thánh lễ này thì đều chu toàn nghĩa vụ tham dự thánh lễ Chúa Nhật mặc dù hầu hết mọi người không nhận thức được sự kiện này và sẽ tham dự thánh lễ vào Chúa Nhật.

Đó là vì luật phụng vụ phổ quát không buộc cử hành thánh lễ Chúa Nhật vào chiều Thứ Bảy, mặc dù trong hầu hết các trường hợp, đó là điều đúng đắn để làm.

Tuy nhiên, có một số hội nghị của các giám mục đã ra luật về vấn đề này để tránh xung đột và để bảo đảm phần đông các tín hữu được hưởng ích lợi từ kho tàng tràn đầy của phụng vụ Chúa Nhật.

Đây thường là những quốc gia mà quy tắc chung của quốc gia được coi là cần thiết vì họ có nhiều tu viện, đền thánh và nhiều nhà nguyện khác với các thánh lễ thường xuyên với nhiều loại thực hành khác nhau.

Ở những quốc gia không có luật lệ quốc gia, mỗi Giám Mục có thể quyết định điều gì là tốt nhất và có thể ra sắc lệnh buộc giữ trong giáo phận của ngài. Đức Giám Mục cũng có thể chước chuẩn một vài trường hợp cụ thể từ nguyên tắc chung.

Ví dụ, tại Ý, hội nghị các Giám mục đã ra sắc lệnh rằng tất cả các thánh lễ chiều Thứ Bảy phải là các thánh lễ Chúa Nhật. Trong đó cũng nói rằng nếu cần thiết cử hành các thánh lễ cưới và an táng, thì cũng nên bắt đầu trước 3 giờ chiều.

Nếu việc cử hành sớm (trước chiều) không thể được, các quy tắc phụng vụ chung cho các thánh lễ có nghi thức cử hành chiều Thứ Bảy được áp dụng. Việc có thể cử hành các thánh lễ có nghi thức còn tùy thuộc vào mùa phụng vụ, và trong mọi trường hợp những yếu tố thích hợp cho thánh lễ Chúa Nhật sẽ được đưa vào.

Điều này là bởi vì ở Ý thời gian khi thánh lễ bắt đầu để chu toàn nghĩa vụ Chúa Nhật thường là sau 4 giờ chiều. Các nhà giáo luật cũng bàn cải về điều này, một số vị cho rằng bất cứ thánh lễ nào sau trưa Thứ Bảy cũng đã đủ.

Tuy nhiên, tất cả đều đồng ý rằng các Giám Mục có thẩm quyền thiết lập hợp lệ một trong hai phương án.

Ở Tây Ban Nha các quy tắc thậm chí còn chặt chẽ hơn. Tất cả các thánh lễ sau trưa Thứ Bảy phải là thánh lễ Chúa Nhật, mặc dù cho phép các thánh lễ có nghi thức theo các quy tắc chung.

Thật vậy, để thực hiện theo quy tắc này, một số dòng tu cử hành thánh lễ chiều hàng ngày giờ đây lập một ngoại lệ vào Thứ Bảy và có thánh lễ vào buổi sáng.

Nơi nào không có quy tắc rõ ràng, tôi nghĩ rằng như là một nguyên tắc mục vụ chung, tất cả các thánh lễ công cộng cử hành sau 4 giờ chiều nên là thánh lễ Chúa Nhật.

Có thể có những ngoại lệ chính xác, chẳng hạn như các thánh lễ hàng ngày trong các dòng tu không có các tín hữu tham dự, hoặc một linh mục cử hành một mình hoặc với một thừa tác viên vì một lý do chính đáng như đi du lịch hoặc ốm đau.

Trong những trường hợp như thế, thánh lễ hằng ngày có thể được cử hành.