Sáng ngày 15/2/2020, Đức Thánh cha Phanxicô đã đích thân khai mạc Năm Tư Pháp của tòa án Quốc gia thành Vatican.

G. Trần Đức Anh, O.P.

Cho đến nay, việc khai mạc năm Tư Pháp này chỉ có phần tường trình hoạt động tư pháp, do ông Tổng kiểm sát trưởng Gian Pietro Milano trình bày. Nhưng năm nay, việc khai mạc này được đổi mới với sự hiện diện đích thân của Đức Thánh cha và đông đảo các chức sắc thuộc ngành công lý tại Vatican, kể cả các vị lãnh đạo Hiến Binh Vatican, là cơ quan thi hành các cuộc điều tra.

Diễn văn của Đức Thánh cha

Trong diễn văn nhân dịp này, Đức Thánh cha nêu bật những đức tính vị thẩm phán cần có: không những cần đức công bằng, nhưng còn phải có các nhân đức trụ của luân lý Công giáo, như khôn ngoan, can đảm và tiết độ. Cần liên kết việc thi hành đúng đắn các luật lệ với lòng thương xót. Vì lòng thương xót không phải là sự ngưng công lý, nhưng là kiện toàn công lý (Rm 13,8-10) vì nó đưa tất cả lên một mức độ cao hơn, nơi mà những người bị kết án với những hình phạt nặng nhất tìm lại được niềm hy vọng.

Đức Thánh cha cũng nhắc đến sự cải tổ luật pháp tại Quốc gia thành Vatican, đặc biệt do nhu cầu cần thích ứng với công pháp quốc tế mà Quốc gia thành Vatican đã ký kết. Trong lãnh vực này, luật pháp Quốc gia thành Vatican, đặc biệt trong lãnh vực hình luật, được cải tổ nhiều trong thập niên gần đây, nhắm bảo vệ nhân vị, bênh vực các nhóm xã hội, thường là nạn nhân của những hình thức bất hợp pháp mới mẻ... Cụ thể, Tòa thánh đã khởi sự tiến trình thích ứng luật lệ của mình với các qui luật của công pháp quốc tế, và trên bình diện hoạt động, đặc biệt dấn thân chống lại sự bất hợp pháp trong lãnh vực tài chánh ở bình diện quốc tế.

Đức Thánh cha nhận xét rằng Tòa Thánh đã nuôi dưỡng các tương quan cộng tác và chia sẻ về các chính sách và sáng kiến chống lại nạn bất hợp pháp, bằng cách thành lập những cơ cấu nội bộ để canh chừng và can thiệp, có khả năng thực hiện những kiểm soát nghiêm ngặt và hữu hiệu.

Đưa ra ánh sáng những gì bất hợp pháp

Những hoạt động đó đã đưa ra ánh sáng một số tình trạng tài chánh bị nghi ngờ, không những chúng bất hợp pháp, nhưng còn trái ngược, không thể dung hợp với bản chất và mục đích của Giáo hội, gây ra hoang mang, ngỡ ngàng, lo âu trong cộng đoàn các tín hữu. Đây là những vụ đang được nhà chức trách tư pháp của Vatican quan tâm và chúng phải được làm sáng tỏ về mặt hình pháp.

Và Đức Thánh cha khẳng định rằng: “Tòa Thánh quyết liệt theo đuổi con đường đã khởi sự không những trên bình diện cải tổ luật pháp, nhưng còn khởi sự những hình thức mới trong việc cộng tác về tư pháp, trên bình diện các cơ quan điều tra, cũng như những cơ quan điều tra và giám sát, theo những hình thức và phương thức hành động quốc tế”.

(Sala Stampa 15-2-2020)