Hai bổ nhiệm giám mục đáng chú ý

Trong tuần qua, Đức Thánh cha Phanxicô đã tiến hành hai bổ nhiệm giám mục đáng chú ý trong Giáo hội.

G. Trần Đức Anh, O.P.

Tân giám mục Lyon

Trước tiên là Đức cha Olivier de Germay, giám mục giáo phận Ajaccio ở đảo Corse, được Đức Thánh cha bổ nhiệm làm Tổng giám mục giáo phận Lyon, là giáo phận cổ kính nhất tại Pháp, kế nhiệm Đức Hồng y Philippe Barbarin.

Đức Tổng giám mục Olivier de Germay năm nay 60 tuổi, là một “ơn gọi muộn”. Ngài sinh trong một gia đình năm người con, thân phụ là thiếu tướng sư đoàn trưởng. Olivier theo nghề binh như thân phụ, tốt nghiệp quân trường Saint Cyr nổi tiếng của Pháp với bằng kỹ sư, phục vụ tại Kuwait và Phi châu, lên tới cấp bậc đại úy trong binh chủng nhảy dù.

Sau đó, Olivier khám phá ơn gọi linh mục trong một cuộc tĩnh tâm tại Đan viện Biển Đức Fontgombault và quyết định đi tu, thụ phong linh mục năm 1998, lúc 38 tuổi, và nhập tịch tổng giáo phận Toulouse. Sau đó, cha cũng du học tại Roma, đậu cao học thần học tại Giáo hoàng Học viện Gioan Phaolô về hôn nhân và gia đình. Trở về giáo phận, cha Olivier de Germay đảm nhận nhiều trách vụ mục vụ, kể cả việc giảng dạy về thần học bí tích, đạo đức sinh học và gia đình tại Học viện Công giáo Toulouse, cho đến khi được Đức Thánh cha Biển Đức XVI bổ nhiệm làm giám mục giáo phận Ajaccio năm 2012. Giáo phận này lúc đó ở trong tình trạng rất khó khăn về tài chánh vì người quản lý giáo phận thụt két hai triệu Euro và bị tù.

Đức Tổng giám mục Olivier de Germay sẽ nhậm chức Tổng giám mục giáo phận Lyon vào ngày 20/12 tới đây. Tổng giáo phận này có một triệu 254.000 tín hữu Công giáo, gấp bốn lần giáo phận Ajaccio trước đây của Đức cha. Lyon cũng ở trong tình trạng khó khăn về nội bộ. Đức Hồng y Philippe Barbarin 70 tuổi, tuy được tòa án tha bổng về tội gọi là ém nhẹm vụ một linh mục lạm dụng tính dục, nhưng giáo phận lâm vào tình trạng bị phân hóa và Đức Hồng y xin từ chức hồi tháng Ba năm nay, để giáo phận có thể khởi đầu một giai đoạn mới, và ngài đi làm tuyên úy một dòng nữ ở miền Bretagne.

Tin về việc bổ nhiệm Đức Tổng giám mục mới cho giáo phận Lyon đã làm cho nhóm tranh đấu nữ quyền ở Pháp đau buồn, đứng đầu là nữ thần học gia Anne Soupa 73 tuổi. Bà đã đệ đơn lên Đức Sứ thần Tòa Thánh, tuyên bố sẵn sàng làm Tổng giám mục giáo phận Lyon. Bà thành lập nhóm “Tất cả các Nữ Tông đồ” để cổ võ sự tham gia của phụ nữ vào mọi chức vụ trong Giáo hội. Bà phê bình việc bổ nhiệm Đức cha Olivier de Germay làm Tổng giám mục Lyon là “một sự kéo dài đường lối cai trị của giáo sĩ nam giới, làm cho hố chia cách giữa xã hội đời và Giáo hội ngày càng thêm sâu rộng”.

Tân Thượng phụ Công giáo Latinh Jerusalem

Bổ nhiệm thứ hai thu hút nhiều chú ý, đó là thứ Bảy 24/10/2020 vừa qua, Đức Thánh cha đã bổ nhiệm Đức Tổng giám mục Pierbattista Pizzaballa làm Thượng phụ Công giáo Latinh Jerusalem, sau bốn năm làm Giám quản Tông tòa tại đây.

Đức Thượng phụ Pizzaballa người Italia, năm nay 60 tuổi (1965). Sau khi thụ phong linh mục năm 1990, ngài theo học tại Học viện Kinh thánh của dòng Phanxicô ở Jerusalem từ năm 1993. Sau đó, cha làm giáo sư dạy tiếng Do Thái Kinh thánh tại Phân khoa Kinh thánh và Khảo cổ của dòng Phanxicô ở Jerusalem. Từ năm 2004 đến 2016, cha làm Bề trên Dòng Phanxicô tại Thánh địa suốt ba nhiệm kỳ, cho đến tháng Tư năm 2016.

Sau khi Đức nguyên Thượng phụ Fouad Twal, người Giordani, 76 tuổi (1940), từ chức vì lý do tuổi tác, ngày 24/6 cùng năm 2016, Đức Thánh cha Phanxicô bổ nhiệm cha Pizzaballa làm Giám quản Tông tòa Tòa trống (sede vacante) ở Jerusalem, đồng thời nâng cha lên hàng Tổng giám mục hiệu tòa Verbe. Hồi đó, có nhiều người xì xèo và đặt câu hỏi tại sao Tòa Thánh không bổ nhiệm một người bản xứ Arập làm Thượng phụ như hai vị trước đây. Nhưng thực ra, Tòa Thượng phụ ở trong tình trạng khó khăn rất lớn về tài chánh, mang nợ gần 100 triệu đôla trong vụ xây đại học Mỹ, ở Madaba bên Giordani, nên cha Pizzaballa được bổ nhiệm làm Giám quản Tông tòa, với sứ vụ đặc biệt để giúp Giáo hội địa phương ra khỏi tình trạng nợ nần, và cải tiến qui chế hoạt động để tránh các vấn đề tương tự.

Trong bốn năm qua, Đức Tổng giám mục Pizzaballa đã chu toàn sứ vụ đó và ngài cũng chứng tỏ khả năng hoạt động, được các giới ái mộ, nên Đức Thánh cha đã chọn ngài làm Thượng phụ Công giáo Latinh Jerusalem, gồm các cộng đoàn Công giáo Latinh ở Thánh địa: Palestine, Israel, đảo Cypro, Giordanie, với gần 300.000 tín hữu Công giáo, thuộc 66 giáo xứ, 81 linh mục giáo phận và 383 linh mục dòng, 1.650 tu sĩ nam nữ.

Khác với các Giáo hội Công giáo nghi lễ Đông phương, trong Giáo hội Công giáo Latinh, tước hiệu Thượng phụ chỉ có tính chất danh dự, như trường hợp tại Venezia, đông bắc Italia hoặc tại Lisboa, thủ đô Bồ Đào Nha.

(Tổng hợp 25-10-2020)