THỨ BA TUẦN XI MÙA THƯỜNG NIÊN NĂM C Mt 5,43-48

Thứ bảy - 14/06/2025 10:10

THỨ BA TUẦN XI MÙA THƯỜNG NIÊN NĂM C
Mt 5,43-48

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Mat-thêu
⁴³ “Anh em đã nghe Luật dạy rằng: Hãy yêu đồng loại và hãy ghét kẻ thù. ⁴⁴ Còn Thầy, Thầy bảo anh em: hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em.
⁴⁵Như vậy, anh em mới được trở nên con cái của Cha anh em, Đấng ngự trên trời, vì Người cho mặt trời của Người mọc lên soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính.
⁴⁶Vì nếu anh em yêu thương kẻ yêu thương mình, thì anh em nào có công chi? Ngay cả những người thu thuế cũng chẳng làm như thế sao?
⁴⁷Nếu anh em chỉ chào hỏi anh em mình thôi, thì anh em có làm gì lạ thường đâu? Ngay cả người ngoại cũng chẳng làm như thế sao?
⁴⁸Vậy anh em hãy nên hoàn thiện, như Cha anh em trên trời là Đấng hoàn thiện.”

SUY NIỆM 1: YÊU THƯƠNG KẺ THÙ CỦA MÌNH
Cũng như những lần trước, Chúa Giêsu trích một luật từ Cựu Ước và sau đó đưa họ về với ý định của Thiên Chúa bằng việc giải thích cho họ hiểu rõ điều hàm chứa trong luật. Hôm nay, Chúa Giêsu dạy về việc yêu thương. Ngài bắt đầu bằng việc trích sách Lêvi 19:18: “Anh em đã nghe Luật dạy rằng: Hãy yêu đồng loại và hãy ghét kẻ thù” (Mt 5:43). Điều chúng ta lưu ý trong trích đoạn là việc Chúa Giêsu bỏ đi phần quan trọng nhất, đó là “như chính mình.” Đồng thời Ngài thêm vào một câu không có trong câu trích trên, đó là “hãy ghét kẻ thù.” Điều này nhằm giới hạn tình yêu của chúng ta vào một nhóm người. Khi làm như vậy, Chúa Giêsu đang “tấn công” lối giải thích Cựu Ước cách sai lạc. Cách cụ thể, lời trích của Chúa Giêsu không tìm thấy trong Cựu Ước, nhưng tìm thấy trong các lời dạy của các luật sĩ và biệt phái. Trong Cựu Ước, Thiên Chúa muốn dân Israel có một tình yêu dành cho mọi người, không phân biệt. Nhưng trong các lời dạy của các luật sĩ và biệt phái, tình yêu này chỉ được giới hạn trong những người “cùng là con cháu của Abraham.” Tình yêu này không thể được mở rộng cho kẻ thù. Đây là điều Chúa Giêsu muốn kiện toàn khi Ngài dạy các môn đệ về giới luật yêu thương.
Chúng ta đã biết, Chúa Giêsu luôn muốn các môn đệ của Ngài vượt qua lối sống theo khuynh hướng tự nhiên. Điều này càng bị đòi hỏi hơn trong đời sống yêu thương: “Còn Thầy, Thầy bảo anh em: hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em” (Mt 5:44). Một cách tự nhiên, chúng ta thường yêu thương những người thân và ghét kẻ thù của mình (Mt 5:43). Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dạy các môn đệ vượt qua bản tính tự nhiên để yêu với một tình yêu cao cả hơn, đó là: “hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em” (Mt 5:44). Đây không phải là một lý tưởng mà chúng ta không thực hiện được, nhưng là một chiến lược khôn ngoan để chiến thắng những người ngược đãi chúng ta. Lời dạy này nói về thực tế bị ngược đãi và bắt bớ mà các Kitô hữu đang phải đối diện thời đó. Lập trường đầy anh hùng của các thánh tử đạo làm cho những người bắt bớ nhận ra rằng họ đang làm sai vì họ có một lương tâm sai lạc. Những người Kitô hữu không phải là những người chống đối, nhưng sự “chống đối” của họ được thể hiện qua một chiến thuật dùng sự khôn ngoan của tình yêu để chiến thắng kẻ thù.
Khi tình yêu của mình không giới hạn ở một số người hoặc nhóm người, mà mở rộng ra cho hết mọi người, thì lúc đó, tình yêu của chúng ta phản chiếu tình yêu của Thiên Chúa: “Như vậy, anh em mới được trở nên con cái của Cha anh em, Đấng ngự trên trời, vì Người cho mặt trời của Người mọc lên soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính” (Mt 5:45). Khi chúng ta dùng tình yêu để chiến thắng sự ghen ghét và bắt bớ, chúng ta “được trở nên con cái của Cha anh em, Đấng ngự trên trời, vì Người cho mặt trời của Người mọc lên soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính” (Mt 5:45). Đây là phần thưởng lớn nhất mà chúng ta nhận được, đó là trở nên con cái Thiên Chúa. Tuy nhiên, sự kiện được trở nên con cái Thiên Chúa cũng là một lời mời gọi để chúng ta trở nên giống Thiên Chúa trong mọi sự, nhất là trong cách thức yêu thương của Ngài. Chúa Giêsu dùng hình ảnh Thiên Chúa “cho mặt trời mọc lên soi sáng trên người xấu cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính” để dạy các môn đệ về một tình yêu tuyệt đối, không phân biệt, không loại trừ. Mọi người đều được nhận từ Thiên Chúa những điều thiện hảo giống nhau. Thiên Chúa không vì họ tốt mà yêu họ nhiều hơn hay họ xấu mà lấy lại tình yêu của Ngài dành cho họ. Đây là tình yêu mà Chúa Giêsu muốn các môn đệ Ngài phải có. Ngài giải thích với các môn đệ lý do họ cần phải có tình yêu như sau: “Vì nếu anh em yêu thương kẻ yêu thương mình, thì anh em nào có công chi? Ngay cả những người thu thuế cũng chẳng làm như thế sao? Nếu anh em chỉ chào hỏi anh em mình thôi, thì anh em có làm gì lạ thường đâu? Ngay cả người ngoại cũng chẳng làm như thế sao?” (Mt 5:46-47). Qua những lời này, Chúa Giêsu muốn các môn đệ phải có một lối cư xử, một lối yêu thương khác với những người khác. Là những môn đệ của Chúa Giêsu, chúng ta đã thực hiện điều này như thế nào?
Chúa Giêsu kết thúc lời dạy của Ngài bằng lời mời gọi các môn đệ trở nên hoàn thiện: “Vậy anh em hãy nên hoàn thiện, như Cha anh em trên trời là Đấng hoàn thiện” (Mt 5:48). Theo các học giả Kinh Thánh, câu này bao gồm hai câu trong Cựu Ước, đó là Đnl 18:13 và Lv 19:2. Thánh Luca (6:36) không sử dụng từ “hoàn thiện,” nhưng dùng từ “nhân từ/thương xót.” Dù từ “hoàn thiện” được Thánh Phaolô và Thánh Giacôbê sử dụng trong thư của mình, từ này rất ít được sử dụng trong các Tin Mừng. Chúng ta chỉ tìm thấy trong bài Tin Mừng hôm nay và trong Mt 19:21. Từ này thường dùng trong tư tưởng Hy Lạp và có nghĩa là “đồng nhất với ý định của Thiên Chúa.” Nhìn từ khía cạnh này, người hoàn thiện là người có cuộc đời đồng nhất với ý định của Thiên Chúa. Như vậy, sống hoàn thiện không phải là không phạm lỗi hay phạm tội, nhưng là cố gắng làm cho ngày sống của mình trở nên “đồng nhất” với ý định của Thiên Chúa. [Khi đạt được điều này, chúng ta sẽ nhận ra rằng mình sẽ không còn phạm tội nữa].
Lm. Ngọc Dũng, SDB

SUY NIỆM 2:
Tình yêu là đề tài mà trên môi miệng của Đức Giê-su luôn được nhắc đến. Đó cũng là ước nguyện duy nhất mà Đức Giê-su đã đến trần gian này chỉ để nói và sống về tình yêu. Tình yêu mà đức Giê-su đã rao giảng đã sống và chết. Đó là tình yêu không vị kỷ, tình yêu không đòi hỏi, một tình yêu không điều kiện, một tình yêu không đổi trao, một tình yêu không giới hạn, một tình yêu không vì cá nhân hay một quyền lợi nào cả hay một tình yêu không vì thể xác hay một ước muốn riêng tư...Nhưng là một tình yêu nhưng không, một tình yêu vô điều kiện, một tình yêu không tùy thuộc vào bất cứ ai, không tùy thuộc vào bất cứ điều gì, một tình yêu không tùy thuộc vào cảm tính.
Lại một lần nữa chúng ta quay trở lại những trang Tin Mừng của Thánh sử Mat-thêu nằm trong chương 5 thuộc bài giảng trên núi của Đức Giê-su. Tin Mừng hôm nay được lấy từ ba chủ đề: đừng thề thốt, chớ trả thù và phải yêu mến kẻ thù. Nhưng ở đây tóm lại với một chủ đề lớn là: yêu thương.
Như Đức Giê-su đã nói: Thầy bảo thật anh em đừng chống cự người ác và ai xin hãy cho. Hơn thế nữa, lòng yêu thương của Đức Giê-su không giới hạn về đối tượng và thời gian. Đến nỗi lòng yêu thương đó không loại trừ kẻ xúc phạm đến ta, kẻ gây tổn thương đến ta: “Hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho kẻ ngược đãi anh em”.
Nơi Đức Giê-su, người muốn theo Người, người muốn nghe Người rao giảng phải trở nên tiến bộ, phải có những suy nghĩ tốt lành hơn để cải biến con người của mình. Bởi những điều quá bình thường như: yêu người thương mình và ghét kẻ thì ai mà không hành xử như vậy nếu theo tâm tình và tâm tính bình thường. Nhưng Đức Giê-su muốn mỗi người chúng ta phải thay đổi lối suy nghĩ đó: “Hãy nên hoàn thiện như Cha là Đấng hoàn thiện”(Mt 5, 48). Quả vậy, cuộc sống nơi con người trần thế thì “mắt đền mắt, răng đền răng” hay “hòn đất ném đi hòn chì ném lại”. Đó là ân tình đáp đền “có qua có lại mới toại lòng nhau”. Nhưng đối lại nếu con người hận thù, ghen ghét thì bao điều xấu xa con người cũng dành cho nhau “ăn miếng trả miếng”. Vâng, thói đời là thế, lẽ đời là vậy. Sống theo cảm xúc cá nhân hay sống theo cảm tính bản năng: giận ghét kẻ giận ghét và yêu thương người thương yêu. Đó có thể nói là bình thường trong cách sống cuộc sống này. Thế nhưng là môn đệ của Đức Giê-su là người con dấu ái của Chúa, là những người có Chúa Ki-tô thì chúng ta phải vâng nghe lời Người, chúng ta phải sống khác. Quả vậy, là những môn đệ của Thầy Giê-su những đứa con ngoan thảo của cha nhân từ, chúng ta hãy tập sống ngoan hiền, nhân hậu, tha thứ, quảng đại, bao dung như lời dạy bảo của Đức Giêsu. Đó phải nói là rất khó với cách nhìn, cách nghĩ và cách sống của con người nhưng để nên giống Thiên Chúa để hưởng niềm vui Nước trời ngay đời này và đời sau.
Thế nên, để được như lời Chúa dạy chúng ta hãy nài xin ân ban của Chúa và sự nỗ lực cố gắng của mỗi chúng ta trong mỗi ngày sống vì Đức Giê-su là Thiên Chúa tình yêu.
Tân Quang

SUY NIỆM 3: YÊU MẾN VÀ CẦU NGUYỆN
Theo tâm lý bình thường, con người thường dễ yêu thương những người yêu thương mình, dễ có cảm tình với những người đối xử tốt với mình. Trái lại, với những người gây ra đau khổ thì rất khó để yêu thương. Quả thế, yêu người thân cận với mình đã khó, huống chi yêu và cầu nguyện cho những người ngược đãi mình lại là điều khó hơn gấp bội.
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dạy chúng ta yêu kẻ thù và cầu nguyện cho họ. Điều đó có khả dĩ hay không khi mà bản tính của con người thường đi ngược lại với điều đó? Điều này thực sự là một thách đố, một điều không dễ dàng thực hiện được. Thế nhưng, chính Chúa Giêsu đã vượt thắng nó, Ngài đã minh chứng cho chúng ta thấy qua sự hiện diện của Ngài, qua sự tha thứ và yêu thương chính những người đóng đinh Ngài. Vì thế, yêu thương kẻ thù là thách đố lớn nhưng chúng ta sẽ thực hiện được nếu dám sống can đảm, dám liều mình để yêu như Thầy đã yêu.
Hơn thế nữa, Chúa còn dạy chúng ta không chỉ yêu mà còn phải cầu nguyện cho những người ngược đãi mình. Cầu nguyện như là một dấu chỉ chắc chắn về sự tha thứ. Chỉ khi có tình yêu, ta mới có thể cầu nguyện cho những người khác được, và vì yêu thương ta mới xứng đáng là con cái của Cha trên trời, xứng đáng là người môn đệ của Chúa Giêsu. Lời dạy “hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho người ngược đãi anh em” luôn là lời chất vấn người môn đệ trong hành trình theo Chúa. Noi gương Thầy Chí Thánh, chúng ta quyết tâm gạt đi những hận thù, chia rẽ, biết lấy tình yêu, lời cầu nguyện để đối xử với những người gây nên đau khổ cho mình.
Lạy Chúa, xin ban cho chúng con thêm sức mạnh, lòng can đảm và vị tha để chúng con sống đúng theo lời Chúa dạy là yêu thương và tha thứ cho những người giận ghét chúng con. Amen.
Tu sĩ Giuse Trương Văn Thức, SVD

SUY NIỆM 4: HÃY YÊU KẺ THÙ
“Yêu mến anh em, là sống chu toàn giới luật. Yêu mến người lành và yêu thương kẻ gian ác. Chính do tình yêu mà chúng ta được cứu độ, thành con Chúa Trời và thành bạn hữu Chúa Kitô”. Đây là lời bài hát mà có lẽ ai cũng thuộc vì nó được lặp lại nhiều lần trong Mùa Chay. Đây cũng chính là lệnh truyền của Đức Giêsu cho các môn đệ, đồng thời cũng là lời mời gọi cho những ai đang bước theo Đức Giêsu trên lộ trình cứu độ.
Thật vậy, cốt lõi Đạo Công Giáo của chúng ta là tình yêu thương. Tại sao vậy? Thưa vì Đạo chúng ta bắt nguồn từ Thiên Chúa, mà bản chất của Thiên Chúa là Tình Yêu. Vì thế: “Người làm cho mặt trời mọc lên trên người lành cũng như kẻ dữ, làm cho mưa xuống trên kẻ lành cũng như người bất lương…”.
“Yêu thương kẻ thù” là một nghĩa cử anh hùng, một nỗ lực vượt thắng tình cảm tự nhiên, vượt trên phản ứng thường tình của con người. “Yêu thương kẻ thù” là bước vào thế giới siêu nhiên của con cái Chúa, sống nhân hậu và hoàn thiện như Cha trên trời.
Khi dạy “hãy yêu kẻ thù”, Đức Giêsu không có ý cổ võ sự nhu nhược, nhát đảm, nhưng là đề nêu cao tinh thần khoan dung, hiền từ, quảng đại, tha thứ.
“Hãy yêu kẻ thù”, đó là lệnh truyền khó thi hành nhất trong các lệnh truyền của Đức Giêsu. Tuy nhiên, chính Ngài đã nêu gương khi sẵn sàng tha thứ cho kẻ hại mình và cầu xin Chúa Cha tha cho họ. Ý tưởng ấy rất cao và rất khó nhưng nó tạo nên ý nghĩa.
Như vậy, Đức Giêsu mở ra con đường mới cho nhân loại. Con đường lấy thiện thắng ác, lấy tình yêu vượt thắng hận thù. Chỉ có yêu thương mới làm cho thù hận tiêu tan.
Là những Kitô hữu, chúng ta được mời gọi đứng về phía bất bạo động. Tuy nhiên đó không phải là một chọn lựa cho sự nhu nhược hay thụ động leo thang, nhưng chọn lựa bất bạo động có nghĩa là tin tưởng mạnh mẽ vào sức mạnh của chân lý, của công bằng và tình yêu hơn là sức mạnh của chiến tranh, vũ khí và hận thù… Chúng ta phải cố gắng dùng điều tốt nhất để đáp lại điều xấu nhất.
Hãy nhớ rằng: “Viên đạn căm thù chỉ có thể làm thương tổn kẻ thù sau khi đã xuyên qua thân xác chúng ta trước”. Khi nuôi trong mình sự trả thù thì đồng nghĩa với việc ta đào thêm một cái hố nữa để chôn chính ta. Người Hy Lạp cổ thường ví von như sau: “Người khôn ngoan thà chịu đựng sự ác hơn là làm điều ác”.
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con hiểu rằng đây là con đường nằm trong chương trình cứu độ của Thiên Chúa, và chỉ khi nào chúng con đạt được điều đó, ấy là lúc chúng con trở thành môn đệ đích thực của Chúa. Amen.
Giuse Vinh sơn Ngọc Biển SSP

SUY NIỆM 5: YÊU KẺ THÙ
Luật Cựu Ước chỉ giới hạn phải yêu thương những người thuộc bộ lạc thị tộc của mình, những người thân cận, làm ơn cho mình thôi. Nhưng sang Tân Ước, Chúa Giêsu kiện toàn luật, khi dạy chúng ta phải yêu thương hết thảy mọi người yêu thương cả kẻ thù. Phải chăng Chúa Giêsu đang dạy chúng ta một điều không thể làm được? Vâng, thú thực điều răn này rất khó thi hành, vì nó ngược hẳn với tính tự nhiên của con người: yêu kẻ yêu mình và ghét kẻ hại mình.
Cho nên, nếu không có ơn siêu nhiên, không có động lực siêu nhiên thì chúng ta không thể yêu thương kẻ thù được.
Trong kì Đại Hội Quốc Tế Về Gia Đình lần thứ I, tại Rôma, năm 1994. Một cặp vợ chồng người Ba Tư tên là Hêđa và Măngtani đã làm chứng. Anh Hêđa nói: “Gia đình tôi đang trên bờ vực thẳm của sự tan vỡ và thù hận, không còn tìm đâu ra một dấu hiệu của lòng nhân hậu nhường nhịn. Tôi không tha thứ cho cô ấy, và cô ấy cùng không thể tha thứ cho tôi. Chuyện phải đến cũng đã đến; đường ai lấy đi.
Chị Măngtani cũng tiếp lời: Kính thưa quý vị , sống với một người chồng thô bạo, rượu chè và không bao giờ biết tha thứ, tôi đau khổ vô cùng, kéo dài thời gian chỉ chồng chất đau khổ đắng cay. Nên dù đã có 3 mặt con với nhau, tôi quyết định ly thân. Tôi bắt đầu thu dọn đồ đạc trong phòng. Chồng tôi bước vào nói một câu độc ác: “cô lẹ lẹ lên kẻo trời nắng gắt đấy”. Câu nói như chế dầu vào lửa. Tôi thở hổn hể muốn đốp chát nhưng nghẹn họng, không nói ra lời, hai hàng nước mắt tuôn xối xả. Tôi bắm môi vội cuốn đồ đạc cá nhân ấn vào vali, bỗng một mẩu giấy vàng khè, trong sấp giấy tờ tuỳ thân rớt ra. Tôi lượm lên đọc giữa hai hàng nước mắt, dòng chữ như nhảy múa trước mặt tôi: “Hãy yêu thương thù, cầu nguyện và làm ơn cho nó” (Mt 5,44). Tôi đọc lại mấy lần câu Kinh Thánh tự tay tôi chép ra như một quyết tâm trong ngày rước lễ lần đầu, cách đây 20 năm. Tôi chạy lại bàn, uống một ly nước lạnh, lấy lại bình tĩnh và tự hỏi. Phải chăng giờ đây kẻ thù chính là ông chồng của tôi, người đã từng theo đuổi tôi cách say đắm, đã từng rót vào tai tôi biết bao lời thề thốt yêu thương, trớ trêu thay bây giờ lại trở thành kẻ thù mà Chúa bắt tôi phải yêu thương? Lời Chúa cứ xoáy vào tâm hồn tôi: “phải yêu kẻ thù”. Thế là tôi quyết định ở lại.
Lúc đó ông chồng tôi lại bước vào phòng và xỉ vả: “Sao cô chưa đi”. Tôi trả lời: “Tôi không đi đâu cả. Tôi quyết định ở lại. Anh hỏi chế diễu: Cô ở lại làm cái quái gì trong nhà này? Tôi vung tay hét lớn: để yêu một kẻ thù. Câu trả lời này làm ông chồng tôi há hốc miệng chẳng hiểu gì cả, và câu trả lời này đã làm tôi tốn bao nhiêu là nước mắt. Nhưng tôi quyết tâm thực thi Lời Chúa dạy và tin chắc Chúa sẽ nhận lời và nâng đỡ tôi. Từ hôm đó, mỗi buổi chiều, khi đi làm về tôi thường ghé vào nhà thờ viếng Chúa giây lát, xin Chúa giúp tôi, và rồi tôi như nhận được sức mạnh để sống quyết tâm trên. Nhờ ơn Chúa giúp, tôi có thể giả điếc làm ngơ không nghe những lời chồng diếc mắng, chửi bới mỗi khi lè nhè từ quán rượu về và tôi cũng không đốp chát lại như trước kia tôi vẫn làm. Tôi dọn cơm, pha cho anh ly nước chanh đặt trên bàn, rồi nhẹ nhàng rút lui.
Những ngày đầu đi về có lúc bực tức Hêđa xô đổ mâm cơm, nhưng tôi chẳng nói gì cứ thinh lặng chu toàn những việc bổn phận trong nhà. Thời gian sau, anh cũng trầm tĩnh lại, bớt ăn nói cộc cằn, bớt uống rượu. Đấy là những tín hiệu biến đổi đang diễn ra nơi anh và nơi tôi.
Kính thưa quý vị, việc gia đình tôi tái hợp và hôm nay có mặt với quý vị trong Đại Hội Gia Đình này được coi như một phép lạ của Lời Chúa trong cuộc đời của tôi”.
Vâng, chứng từ trên cho ta xác tín nhờ ơn Chúa thì mọi sự đều có thể, ngay cả việc yêu thương kẻ thù.
Hơn ai hết, thánh thánh nữ Monica, suốt 19 năm đã phải khóc hết nước mắt, cầu nguyện và tha thứ cho 2 kẻ thù là người chồng bê tha và đứa con lạc giáo… nhờ đời sống tốt lành của thánh nhân mà người chồng hoán cải và Augustinô trở nên vị thánh lớn bên cạnh mẹ mình trên thiên đàng.
Lạy Chúa, từng ngày xin biến đổi, xin đỡ nâng, xin đồng hành với con, để con biết nói lời tha thứ, sống tình yêu mến ngay trong gia đình, trong xứ họ, trong cộng đoàn, và xã hội… hầu cho thế gian nhận biết chúng con là con của Cha trên trời. Amen.
Lasan Ngô Văn Vỹ, O.Cist.

Ý kiến bạn đọc

Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận

Những tin mới hơn