CHÚA NHẬT LỄ CHÚA BA NGÔI - NĂM C
Cn 8, 22-31; Rm 5, 1-5; Ga 16, 12-15
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Gioan
12Thầy còn nhiều điều phải nói với anh em. Nhưng bây giờ, anh em không có sức chịu nổi. 13Khi nào Thần Khí sự thật đến, Người sẽ dẫn anh em tới sự thật toàn vẹn.
Người sẽ không tự mình nói điều gì, nhưng tất cả những gì Người nghe, Người sẽ nói lại, và loan báo cho anh em biết những điều sẽ xảy đến.
14Người sẽ tôn vinh Thầy, vì Người sẽ lấy những gì của Thầy mà loan báo cho anh em. 15Mọi sự Chúa Cha có đều là của Thầy. Vì thế, Thầy đã nói: Người lấy những gì của Thầy mà loan báo cho anh em.
SUY NIỆM 1: MẦU NHIỆM THIÊN CHÚA BA NGÔI
Lời Chúa: “Tất cả những gì Cha có đều là của Thầy. Vì thế, Thần Chân Lý sẽ lãnh nhận từ nơi Thầy mà loan truyền cho các con” (Ga 16, 15)
Nhập lễ:
Kính thưa cộng đòan phụng vụ,
Chúng ta vừa tuyên xưng mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi: nhân Danh Cha, và Con và Thánh Thần bằng việc làm dấu Thánh giá trên mình. Mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi là mầu nhiệm tình yêu, hiệp nhất, là mầu nhiệm căn bản đức tin của người Kitô hữu, mà phụng vụ Lời Chúa chúa nhật Chúa Ba Ngôi hôm nay muốn nhắc nhớ chúng ta :
Muôn loài muôn vật do Cha,
Thánh Thần lại bởi Chúa Cha và Thầy.
Thầy ban cho kẻ khấn cầu,
Chính Ngài dạy dỗ hiểu sâu đạo Trời.
Ghi tâm khắc cốt ai ơi!
Tuyên xưng Một Chúa Ba Ngôi đời đời.
Hiệp dâng Thánh lễ hôm nay, nguyện xin Thiên Chúa Ba Ngôi giúp chúng ta biết sống yêu thương theo khuôn mẫu tình yêu của Chúa, để chúng ta cùng nhau xây dựng hạnh phúc thiên đàng là đích điểm của cuộc đời chúng ta. Trong tâm tình đó, giờ đây chúng ta thành tâm sám hối.
Sám hối:
X. Lạy Chúa, Chúa là Con Một của Chúa Cha. Chúa hằng có đời đời. Xin Chúa thương xót chúng con.
Đ. Xin Chúa thương xót chúng con.
X. Lạy Chúa Kitô, Chúa là Đấng Cứu Độ trần gian. Xin Chúa Kitô thương xót chúng con.
Đ. Xin Chúa Kitô thương xót chúng con.
X. Lạy Chúa, Chúa ban Thánh Thần xuống để Người hiệp nhất chúng con nên một trong tình yêu của Chúa. Xin Chúa thương xót chúng con.
Đ. Xin Chúa thương xót chúng con.
Kết: Xin Thiên Chúa toàn năng thương xót, tha tội và dẫn đưa chúng ta đến sự sống muôn đời.
CĐ: Amen.
Suy niệm:
Kính thưa quý ông bà và anh chị em,
Sau thời gian mừng mầu nhiệm cứu chuộc, phụng vụ Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta tuyên xưng tín điều một Chúa ba Ngôi như một biểu dương và tổng kết hồng ân cứu rỗi. “Tất cả những gì Cha có đều là của Thầy. Vì thế, Thần Chân Lý sẽ lãnh nhận từ nơi Thầy mà loan truyền cho các con”.
Thưa anh chị em, bài đọc 1 trích sách Phương Ngôn hôm nay hé mở cho chúng ta thấy Đấng khôn ngoan của Thiên Chúa. Thật vậy, sự khôn ngoan được ngôi vị hóa luôn hiện diện với Thiên Chúa từ trước khi tạo thành vũ trụ. Trong quá trình sáng tạo vũ trụ, Đấng khôn ngoan luôn làm việc ở sát bên Thiên Chúa. Hơn thế nữa, khôn ngoan còn là niềm vui sướng và sự hiệp thông với Thiên Chúa. Chính vì thế, dưới ánh sáng của Tân ước, chúng ta có thể nhận ra sự khôn ngoan về một Ngôi vị cùng hiện hữu với Thiên Chúa, cùng sáng tạo với Thiên Chúa và cùng hạnh phúc với Thiên Chúa mà Tin mừng thánh Gioan giới thiệu cho chúng ta dưới danh xưng: Logos “Lời”.
Tin mừng hôm nay, Chúa Giêsu giới thiệu Đấng mà Người sẽ gởi đến từ nơi Chúa Cha cho các môn đệ là Thần Chân Lý. Sự hiệp thông sâu đậm giữa Ba Ngôi Thiên Chúa: Cha, Con và Thánh Thần: “Tất cả những gì Cha có đều là của Thầy. Vì thế, Thần Chân Lý sẽ lãnh nhận từ nơi Thầy mà loan truyền cho các con”. Ba Ngôi yêu thương con người. Ba Ngôi cùng tỏ bày tình yêu của mình dành cho con người. Tuy khác nhau về cách thức biểu lộ nhưng vẫn bao la rộng lớn như đại dương, vẫn lồng lộng như gió trời làm mát rượi lòng người. Tình yêu của Ngôi Cha tựa như tình phụ tử sinh con ra, lo lắng, nuối nấng, dạy dỗ con. Cho dù con có đi sai đường lối, Người vẫn nhẹ nhàng, ân cần sửa lỗi và tiếp tục phủ lấp muôn vàn tình yêu xuống trên con người. Tình yêu của Ngôi Con tựa như tình yêu của một người tình. Yêu như say như dại đến độ dám chết cho người mình yêu. Tình yêu của Ngôi Ba tựa như tình yêu của một người mẹ luôn bao bọc, chở che, nâng đỡ con. Tuy thầm lặng nhưng vẫn rì rào như gió chiều trên đồng lúa xanh tươi mang lại sự dịu mát lòng người.
Thánh Phaolo trong bài đọc 2 hôm nay cũng cho chúng ta thấy sự hiệp thông sâu đậm này: “khi được đức tin công chính hóa, chúng ta được bình an trong Chúa nhờ Đức Giêsu Kitô … nhưng cậy trông không đưa đến thất vọng vì lòng mến Chúa được Thánh Thần đổ xuống trong chúng ta”.
Kính thưa quý ông bà anh chị em,
Với những lời lẽ thật đơn sơ, phụng vụ Lời chúa hôm nay dạy chúng ta về sự hiện hữu của Ba Ngôi Thiên Chúa với sự duy nhất giữa Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần. Ba Ngôi Thiên Chúa thực hiện ơn cứu rỗi cho loài người trong lịch sử theo thời gian trước sau và theo cách thức khác nhau nhưng cũng chỉ là một công việc, một ý chí, một chân lý là chính bản tính Thiên Chúa. Hôm nay, mừng lễ Chúa Ba Ngôi, là dịp để chúng ta tạ ơn tình thương của Chúa vẫn luôn bao phủ trên cuộc đời chúng ta. Nhờ tình yêu ấy mà ta luôn có cơ hội trở về làm lại cuộc đời sau những lần vấp ngã vì yếu đuối lỡ lầm. Nhờ tình yêu ấy mà ta được tắm gội trong nguồn ân thánh của Chúa. Chúa như người cha luôn ngong ngóng chờ đợi đứa con tội lỗi trở về để được ôm con vào lòng và lại ban muôn ân huệ dư tràn.
Nguyện xin Chúa giúp chúng ta luôn sống xứng đáng với tình yêu của Ba Ngôi Thiên Chúa, và xứng nên Ðền Thờ cho Ba Ngôi Thiên Chúa ngự. Amen.
Lm. Phêrô Nguyễn Văn Quang
SUY NIỆM 2: THIÊN CHÚA LÀ CHA
Tháng năm có ngày của Mẹ, tháng sáu có ngày của Cha. Cha Mẹ sinh con ra, qua bao tháng năm nhọc nhằn nuôi con khôn lớn. Ôi tình cha nghĩa mẹ bao là thiết tha.
Người công giáo gọi Thiên Chúa là Cha, nhưng trong bóng dáng của người cha đó, vẫn đong đầy tình mẹ chứa chan. Thiên Chúa là Phụ tử và Ngài cũng là Mẫu tử. Lễ Chúa Ba Ngôi diễn tả một cách tròn đầy một Thiên Chúa duy nhất nhưng phong phú trong đa dạng: Ngài là Cha-Con-Thánh Thần. Nơi Ngài vừa là tình yêu của một người Cha, nhưng không hề thiếu vắng tấm lòng bao la của một người Mẹ.
Như ánh mặt trời cùng lúc cho vạn vật ánh sáng, sức nóng dù nó cách chúng ta đến 150 triệu cây số. Thiên Chúa Ba Ngôi hoạt động và mang lại ân sủng cho con người. Chúa Cha tác thành vạn vật, Ngài sai Người Con nhập thể để cứu vạn chúng sinh. Chúa Thánh Thần được Chúa Giê-su sai đến để soi sáng và thánh hóa con người. Thật vậy, từ đầu lịch sử của công trình sáng tạo, Ba Ngôi Thiên Chúa đã cùng hoạt động, với nhau, cho nhau và vì nhau. Mặc dù trong cựu ước, chưa có một sự quả quyết rõ ràng về Thiên Chúa Ba Ngôi, bởi lẽ, não trạng của dân Do Thái là niềm tin độc thần. Hãy tưởng tượng người nhạc sỹ sáng tác một bản nhạc, anh ta viết ở cung đô trưởng, muốn đánh hợp âm đô trưởng cùng một lúc người ta phải kết hợp một loạt ba note: đô-mi-sol. Ba note tạo thành một hợp âm đô trưởng, khi hát lên bản nhạc nghe du dương vô cùng. Niềm tin vào Mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi do chính Đức Giê-su truyền dạy. Giáo Hội qua rất nhiều công đồng đã khẳng định một cách xác tín về điều này. Các Công Đồng quan trọng nhất đã định tín về chân lý này là công đồng Ni-xê-a năm 325, Công Đồng Constantinopoli năm 381, công đồng Latran IV năm 1215, công đồng Lion II năm 1274, công đồng Floren năm 1439. Dùng lý lẽ hạn hẹp của mình để đào sâu chân lý về Thiên Chúa là điều khó khả thi, nhất là những ai có ý định đem khoa học để giải thích sự hiện diện của Thiên Chúa thì quả là một điều khó hơn “ mò kim đáy biển”. Cũng giống như một người muốn ôm hết biển cả vào lòng, nhưng khi nhảy vào đại dương và bơi vào trong biển khơi thì ngày càng mịt mù ngăn cách. Chỉ trong niềm tin và tình yêu, chúng ta mới có thể thấy Thiên Chúa không đơn độc, ở Ngài tình yêu làm phát sinh muôn điều thiện hảo, và điều thiện hảo lớn lao quá đỗi là khi Thiên Chúa đã ban chính con một mình cho chúng ta. Tình yêu có Ngôi vị của Ngài là nguồn cảm hứng dạt dào để Thiên Chúa như một họa sỹ tài ba, đã vẽ nên một bức tranh tuyệt vời là vũ trụ và con người, nó không ở thể tĩnh mà luôn động. Một khi đặt con người vào trong vũ trụ, Thiên Chúa muốn bộc bạch cho con người thấy, nơi Ngài, tình yêu chính là điểm phát xuất Mầu Nhiệm Ba Ngôi.
Tuyên xưng đức tin vào Chúa Ba Ngôi là nét đẹp của hiệp nhất trong những khác biệt. Mình với ta tuy hai mà một, ta với mình tuy một mà hai. Nhìn mầu nhiệm Ba Ngôi từ góc cạnh của đức mến, tức là nhìn từ lăng kính của tình yêu. Người tín hữu không biết đến yêu thương thì cũng hoàn toàn xa lạ với Thiên Chúa. Vì “Ai không yêu thì không biết Thiên Chúa”. Chỉ những ai dám sống và dám chết cho tình yêu, mới được ở lại trong Thiên Chúa. Chỉ những ai dám tự hiến và trao ban cho anh em mới là những chứng nhân của một Thiên Chúa Tình Yêu.
Lm. Giacôbê Tạ Chúc
SUY NIỆM 3: SỐNG NIỀM TIN VÀO CHÚA BA NGÔI
Mầu nhiệm Ba Ngôi Thiên Chúa có thể nói được là “mầu nhiệm nguồn” của mọi mầu nhiệm. Và con người biết được mầu nhiệm Ba Ngôi là nhờ Chúa Giê-su mạc khải, chứ không phải do nổ lực suy lý của mình. Có điều Chúa Giê-su không bao giờ trình bày mầu nhiệm lớn lao này bằng khái niệm “kỷ thuật số”: “3 ngôi” – ngôi thứ nhất, ngôi thứ hai, ngôi thứ ba…. Ngài chỉ nói Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần. Mầu nhiệm một Chúa Ba ngôi là mầu nhiệm lớn lao nhưng cũng là mầu nhiệm mà chúng ta tuyên xưng mỗi ngày, qua Dấu Thánh Giá, kinh Sáng Danh, kinh Tin Kính…. Tuy nhiên, đó không phải là mầu nhiệm để tuyên xưng hay để hiểu mà thôi, nhưng còn là để sống. Nói cách khác, tuyên xưng niềm tin vào Mầu nhiệm Ba Ngôi thì phải sống niềm tin vào Thiên Chúa Ba Ngôi. Vậy sống niềm tin vào Thiên Chúa Ba Ngôi cụ thể là sống thế nào?
– Sống niềm tin vào Ba Ngôi Thiên Chúa trước hết là sống tâm tình cảm mến tri ân:
Cảm mến tri ân vì Thiên Chúa đã mạc khải cho chúng ta biết mầu nhiệm quá đổi lớn lao này. Cảm mến tri ân vì Ba Ngôi mà lại chỉ một Chúa. Đây là nguyên lý của sự hiệp nhất và bền vững của thế giới tạo thành. Có người thắc mắc tại sao không hiểu Ba Ngôi là ba Chúa cho đơn giản mà lại dạy Ba Ngôi một Chúa cho phức tạp, khó hiểu, mệt cái đầu? Thiết nghĩ nếu Ba Ngôi mà ba Chúa có lẽ số phận của con người và vũ trụ này sẽ bất hạnh biết chừng nào, bởi vì cứ tưởng tượng một nhà ba chủ, một nước ba vua, một giáo hội ba giáo hoàng,.. thì sẽ ra sao chúng ta biết rồi.
– Sống niềm tin vào Ba Ngôi Thiên Chúa thứ đến là sống tinh thần hiệp nhất yêu thương:
Tự bản tính, Thiên Chúa là tình yêu, tình yêu hiệp nhất Cha Con và Thánh thần. Chỉ trong tương quan tình yêu, chúng ta mới có thể hiểu phần nào Ba Ngôi mà lại một Chúa: “Ta và Cha Ta là một, Ta ở trong Cha và Cha ở trong Ta”. Nói cách khác, chỉ có tình yêu mới khả dĩ cắt nghĩa được khía cạnh ngôi hiệp trong mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi. Bởi thế mà những người đang yêu hiểu khái niệm “ngôi hiệp” một cách dễ dàng hơn, như lời họ bộc bạch trong một bài hát: “Mình với ta tuy hai mà một, ta với mình tuy một mà hai. Tình yêu nối kết chúng ta, ta thương nhau quá nên hai hoá ra thành một”.
Tin vào Ba Ngôi Thiên Chúa luôn yêu thương hiệp nhất như là bản chất của các Ngài, thì ta cũng phải sống tinh thần hiệp nhất yêu thương như các Ngài vẫn sống. Mọi hình thức chia rẽ, hận thù, ly giáo, đoạn tuyệt… đều đi ngược với niềm tin mà ta tuyên xưng vào mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi.
– Sống niềm tin vào Ba Ngôi Thiên Chúa sau nữa còn là sống tinh thần hy sinh phục vụ:
Ba Ngôi Thiên Chúa không giữ lại tình yêu cho riêng mình mà chia sẻ tình yêu ấy cho mọi thụ tạo, đặc biệt là con người qua tình yêu tạo dựng, cứu chuộc và thánh hoá. Ba Ngôi Thiên Chúa đã đi vào lịch sử con người qua mầu nhiệm nhập thể để phục vụ và hiến dâng mạng sống cho con người được sống và sống dồi dào. Do vậy không thể tin vào Thiên Chúa Ba Ngôi mà lại sống ích kỷ hẹp hòi, chỉ biết đến mình, lo cho mình mà thôi.
Khi nghiên cứu vết máu trên tấm khăn liệm thành Turin, các nhà khoa học đã xác định được Chúa Giê-su thuộc nhóm máu B. Là con cái của Thiên Chúa Ba Ngôi và là anh em của Chúa Giê-su cũng có nghĩa là ta cùng huyết thống với Ngài, cùng nhóm máu với Ngài, nhóm máu B. “B” là bác ái, “B” là bao dung, “B” cũng là bình an. Bác ái với mọi người nhất là những người nghèo khổ bất hạnh. Bao dung với những người lầm lỗi, những người đã xúc phạm đến ta hay làm ta tổn thương. Có như thế thì ta mới có được sự bình an của Chúa Ba Ngôi nơi tâm hồn mình được.
Người ta kể rằng Christophe Colombus, người đã khám phá ra châu Mỹ vào những thập niên cuối cùng của thế kỷ 15, có lòng sùng kính Chúa Ba Ngôi cách rất đặc biệt. Trước mọi hoạt động, ông đều kêu cầu Chúa Ba Ngôi, cũng như ông luôn khởi đầu những gì mình viết bằng dòng chữ: “Nhân danh Chúa Ba Ngôi cực thánh”. Trong cuộc khởi hành thứ 3 của ông năm 1498, Christophe Colombus đã thề hứa sẽ dâng Chúa Ba Ngôi phần đất nào ông khám phá đầu tiên. Vì thế hòn đảo ông đặt chân đến đầu tiên trong cuộc hành trình thám hiểm tân thế giới ấy cho đến nay vẫn được gọi là “Trinidad”, tức là Chúa Ba Ngôi.
Xin Chúa giúp mỗi người chúng ta khi mừng lễ trọng kính Chúa Ba Ngôi, hay mỗi khi tuyên xưng mầu mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi cũng biết đưa mầu nhiệm ấy vào trong cuộc hằng ngày, bằng việc hết lòng yêu mến Chúa Ba Ngôi như Christophe Colombus đã từng yêu mến. Đồng thời biết hết tình hiệp nhất yêu thương và hết mình hy sinh phục vụ anh chị đồng loại ngay trong gia đình, gia tộc và trong cộng đoàn mà mình đang sống. Amen.
Lm. Giuse Nguyễn Thành Long
SUY NIỆM 4: MẦU NHIỆM TÌNH YÊU
Mùa Phục Sinh kết thúc với đại lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống. Giáo hội nhìn lại chương trình cứu độ được Thiên Chúa thực hiện trong lịch sử nhân loại và nhận ra rằng: nguồn ơn cứu độ chính là Thiên Chúa Ba Ngôi: Cha, Con và Thánh Thần. Vì thế, chúng ta hiểu tại sao ngày Chúa nhật mùa Thường niên tiếp ngay sau lễ Hiện Xuống, luôn luôn được Giáo hội mừng kính và suy niệm về mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi.
“Giáo Hội là công trình của tình yêu Thiên Chúa Ba Ngôi. Từ Ngài, Giáo Hội sinh ra; nhờ Ngài, Giáo Hội hoạt động; và hướng tới Ngài, Giáo Hội dấn bước. Chỉ một mình Thiên Chúa mới nắn đúc nên Giáo Hội theo lòng Ngài mong ước”. (Thư Chung HĐGMVN 2011, số 19).
Giáo hội được Chúa Cha tập hợp chung quanh Chúa Giê-su dưới tác động của Chúa Thánh Thần. Là dân tộc lữ hành, Giáo hội phát xuất từ Chúa Cha, sẽ trở về với Chúa Cha, nhờ trung gian của Chúa Kitô, dưới hơi thở của Chúa Thánh Thần. Chính từ mầu nhiệm Ba Ngôi mà Giáo hội được sinh ra và cũng từ Thiên Chúa mà Giáo hội lãnh nhận sứ mạng để tất cả nhân loại làm thành một Dân Thiên Chúa, tập họp thành Thân Thể Chúa Kitô, được xây dựng thành Đền Thờ Chúa Thánh Thần. Giáo hội như là hình ảnh của mầu nhiệm hiệp thông giữa Ba Ngôi Thần Linh và Giáo hội là dấu chỉ của sự hiệp thông giữa Thiên Chúa và nhân loại (x.GH1; GLCG số 772). Ba Ngôi là cội nguồn và là cùng đích của Giáo hội. Giáo hội là công trình của Ba Ngôi. Giáo hội nuôi sống con cái mình bằng thần lương Ba Ngôi ban tặng qua các bí tích.
1. Mạc Khải Thánh Kinh
Cựu Ước chỉ nói tới một Thiên Chúa duy nhất, tạo dựng và làm chủ vũ trụ.
Chính Chúa Giê-su, trong đời sống công khai giảng dạy đã mạc khải dần dần. Ngài đã từng bước vén lên bức màn của mầu nhiệm Ba Ngôi. Ngài cho biết : Chúa Cha là Thiên Chúa, còn Ngài là Con Một của Chúa Cha. Ngài và Chúa Cha là một. Ngài ở trong Chúa Cha và Chúa Cha ở trong Ngài, cùng bản tính với Chúa Cha. Ngài cũng là Thiên Chúa. Ngài với Chúa Cha là một Thiên Chúa. Ngài cũng cho biết : Chúa Thánh Thần là Đấng mà Chúa Cha sai đến, cũng là Thiên Chúa. Như vậy, chỉ là một Thiên Chúa duy nhất nhưng có Ba Ngôi riêng biệt nhau. “Đức Giê-su là Chúa Con, Đấng tỏ cho chúng ta biết Chúa Cha đầy lòng thương xót, Đấng đã mang “lửa” vào mặt đất. Lửa ấy chính là Chúa Thánh Thần” (x.Bài giảng lễ Chúa Ba Ngôi năm 2014, Đức Thánh Cha Phanxicô).
Kinh Thánh Tân ước mặc khải Ba Ngôi: sự hợp nhất của Ba Ngôi trong sứ mạng của ngôi thứ hai – Ngôi Con : Chúa Giê-su chịu phép rửa tại sông Giođan bắt đầu sứ mạng, bầu trời mở ra với tiếng Chúa Cha phán cùng sự hiện diện của Chúa Thánh Thần bằng hình ảnh của chim bồ câu (x. Mt 3, 16-17; Mc 1, 9-11; Lc 3, 22-22). Tin Mừng Gioan đã nhiều lần đề cập Chúa Ba Ngôi mà Chúa Giê-su đã mặc khải: “Thầy sẽ xin Chúa Cha, và Người sẽ ban cho anh em một Đấng Bảo trợ khác đến ở với anh em luôn mãi”(Ga 14,16). Sự gắn bó giữa Chúa Cha và Chúa Con luôn khắng khít “Cha ở trong Con và Con ở trong Cha” (Ga 14,10), gắn bó đến nỗi như Chúa Giê-su thổ lộ : “Ta và Cha Ta là một” (Ga 10,30), và “Ai thấy Thầy là thấy Cha” (Ga 14,9). Chính Thánh Thần là Tình yêu khăng khít giữa Cha và Con, Thánh Thần làm chứng về Ngôi Lời : “…Thần Khí sự thật, từ nơi Cha xuất phát ra, Ngài sẽ làm chứng về Ta” (Ga 15, 26 ). Như Chúa Giê-su sau đó loan báo : “Khi nào Thần Khí sự thật đến … tất cả những gì Người đã nghe, Người sẽ nói lại và loan báo cho anh em biết … Người sẽ lấy những gì của Thầy mà loan báo cho anh em” (Ga 16,13.14).
Sách Công vụ Tông đồ ghi lại bài giảng của Tông đồ Phêrô về Giáo huấn Thiên Chúa Ba Ngôi trong công trình cứu độ và cả trong giây phút hiện tại: “Thiên Chúa Cha đã ra tay uy quyền nâng Người lên trao cho Người Thánh Thần đã hứa, để Người đổ xuống. Đó là điều anh em đang thấy đang nghe”(Cv 2,33).
Chúa Ba Ngôi hiện diện ở trong ta nếu như sống theo lời Chúa Giê-su dạy: “Ai yêu mến Thầy thì sẽ giữ lời Thầy và Cha Thầy sẽ yêu mến người ấy và Chúng Ta sẽ đến và cư ngụ nơi người ấy” (Ga 14,23). Giữ Lời Thầy, Lời Cha Thầy và chúng ta như Chúa Giê-su nhấn mạnh là Ba Ngôi Thiên Chúa đến ở cùng.
2. Mầu Nhiệm Tình Yêu
Tại sao Chúa Giê-su lại mạc khải cho chúng ta một mầu nhiệm quá cao siêu như thế? Chắc chắn không phải là để thử thách thiện chí của con người, hoặc để xây lên bức tường chặn đứng suy luận và óc tưởng tượng của con người. Nhưng vì Chúa muốn chúng ta hiểu biết đời sống nội tại của Thiên Chúa, đó là tình yêu. Thiên Chúa là Tình yêu. Mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi nói lên điều đó.
Thiên Chúa là Tình yêu. Thiên Chúa yêu thương con người. Đó là một công thức khác để nói về mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi. Vì tình yêu thương, Thiên Chúa đã tạo dựng con người giống hình ảnh Chúa, ban cho con người được hạnh phúc như Chúa. Nhưng con người đã phạm tội phản nghịch đánh mất hạnh phúc. Thiên Chúa không từ bỏ con người. Ngài đã quyết định ban Con Một yêu dấu để cứu chuộc. Và vì yêu thương con người, Đức Kitô đã vâng lời Chúa Cha đến trần gian thực hiện sứ mệnh yêu thương đó. Và khi hoàn tất, Ngài về trời. Chúa Thánh Thần đến để tiếp tục công việc của Ngài, công việc yêu thương. Nhờ Chúa Thánh Thần, tình yêu của Thiên Chúa tiếp tục được bày tỏ mãi cho tới chúng ta hôm nay và mãi về sau nữa.
Vì thế, khi mừng kính mầu nhiệm Một Chúa Ba Ngôi, Giáo Hội không chỉ nhắc nhở chúng ta xác tín lại tín điều quan trọng này, nhưng còn mời gọi chúng ta hãy sống mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi, là sống yêu thương và hiệp nhất. Như tình yêu thương giữa Ba Ngôi Thiên Chúa đã trào tràn trên mọi thụ tạo, thì tình yêu thương của người Kitô hữu cũng vậy, phải mở ra cho hết mọi người. Sống yêu thương là cách diễn tả đúng và đầy đủ ý nghĩa cuộc sống làm người và làm con Chúa; đồng thời cũng diễn tả cuộc sống của Chúa Ba Ngôi : yêu thương và hiệp nhất.
3. Sống Hiệp Nhất Yêu Thương
Mầu nhiệm Ba Ngôi thật cao cả và cũng thật gần gũi. Thánh Augustinô đã nói: “Nếu bạn thấy tình yêu, bạn sẽ thấy Chúa Ba Ngôi”. Tình yêu gắn liền với đời sống con người.
Chúng ta có thấy tình yêu không, và thấy như thế nào? Tình yêu được nhìn thấy qua những hành vi yêu thương.
-Yêu thương là ban tặng: khi yêu người ta trái tim của mình cho người yêu. Yêu thương sâu đậm là cho đi điều quý báu nhất cho người mình yêu, như trường hợp của Chúa Cha mà Chúa Giê-su nói tới trong Tin mừng Gioan: “Thiên Chúa đã yêu thương thế gian đến nỗi đã ban Con Một mình cho thế gian” (Ga 3,16). Hay chính trường hợp của Chúa Giê-su: “Không có tình thương nào lớn hơn tình thương của người dám thí mạng sống vì bạn hữu” (Ga 15,13). Yêu thương là cho đi chính mình, là tự hiến chính mình. Vợ chồng yêu thương nhau, dâng hiến bản thân cho nhau, kể cả thân xác mà không chút e dè, trái lại còn hạnh phúc nữa. Cha mẹ và con cái yêu thương nhau có thể hy sinh mạng sống mình cho nhau.
-Yêu thương là chia sẻ: yêu nhiều, người ta chia sẻ cho nhau nhiều, yêu nhau hết mức thì người ta chia sẻ cho nhau tất cả. Vợ chồng yêu nhau chia sẻ cho nhau tất cả, từ của cải vật chất đến gia sản tinh thần, đến cả tình gia đình. Ông bà cha mẹ của chồng trở thành ông bà cha mẹ của vợ và ngược lại. Trong Thiên Chúa cũng thế, Ba Ngôi Thiên Chúa chia sẻ cùng một sự sống thần linh. Và chính sự sống thần linh duy nhất làm cho Ba Ngôi là một. Chúa Cha đã sai Chúa Con mang sự sống thần linh ấy xuống trần gian chia sẻ cho nhân loại. Sự sống ấy là Bánh bởi trời mà chúng ta nhận lãnh trong bí tích Thánh Thể.
-Yêu nhau là đón nhận nhau. Đón nhận tình yêu và ý muốn của người mình yêu, đón nhận tất cả, đón nhận chính bản thân của người yêu. Người được yêu có vị trí quan trọng trong trái tim của người yêu. Suy nghĩ về tình yêu giữa Chúa Con và Chúa Cha, chúng ta sẽ thấy ở trần gian này, không có sự đón nhận nào trọn vẹn như thế. Chúa Con đón nhận tất cả từ Chúa Cha: giáo lý, ý muốn, lời nói, hành động. Chúa Con đón nhận chính bản thân Chúa Cha làm bản thân của mình, vì vậy mà đồng bản thể với Chúa Cha.
-Yêu nhau còn là gắn bó với nhau. Càng yêu nhau càng gắn bó mật thiết đến nỗi là một với nhau. Hai vợ chồng yêu nhau ở mức độ cao nhất thì trở nên một: một xương thịt, một thân mình. Bấy giờ tình yêu vợ chồng không những là dấu chỉ hữu hình của tình yêu Chúa Giê-su đối với Giáo Hội, mà còn là dấu chỉ của tình yêu Ba Ngôi. Ba Ngôi gắn bó với nhau đến nỗi là Một với nhau. Và chỉ có một Thiên Chúa mà thôi, Thiên Chúa là Tình Yêu nguồn suối, mẫu mực cho mọi tình yêu của con người (ĐTGM Phaolô Bùi Văn Đọc).
Noi gương Thiên Chúa Ba Ngôi, chúng ta biết sống hiệp nhất yêu thương. Hiệp nhất nên một giữa vợ chồng, hiệp nhất giữa các thành viên trong gia đình: “Chính sự hiệp thông mật thiết trong gia đình Kitô giáo là hình ảnh hiệp thông giữa Ba Ngôi Thiên Chúa” (Thư chung HĐGMVN 2002, số 6), hiệp nhất giữa các thành viên trong cộng đoàn, hiệp nhất giữa mọi thành phần trong Giáo Hội.
Hôm nay chúng ta mừng mầu nhiệm Một Chúa Ba Ngôi. Gọi là mầu nhiệm vì đó là điều vượt quá trí hiểu của loài người. Tuy không thể hiểu thấu mầu nhiệm đó, nhưng may thay qua Chúa Giê-su, chúng ta thấy được biểu hiện của mầu nhiệm Một Chúa Ba Ngôi chính là mầu nhiệm của tình yêu.
Chúng ta được tạo dựng nên giống hình ảnh Thiên Chúa tình yêu. Đời sống của chúng ta chỉ có ý nghĩa khi biết yêu thương. Chính trong Ba ngôi là nguồn chúc lành như Phaolô gửi nguồn bình an cho các cộng đoàn tín hữu và lời đó luôn được chúc cho nhau trong Giáo Hội : “Nguyện xin ân sủng Đức Giê-su Kitô, Chúa chúng ta, và tình yêu của Chúa Cha, và ơn thông hiệp của Chúa Thánh Thần ở cùng tất cả anh chị em. Amen” (2Cr 13, 13).
Chúa Ba Ngôi là một mầu nhiệm, không phải để “kính nhi viễn chi” mà là để con người sống theo mẫu gương của Ba Ngôi Thiên Chúa. Mẫu gương sống yêu thương hiệp nhất với nhau, biết dâng hiến bản thân mình, quảng đại cho đi, sống chan hoà tình bác ái. Khi hoàn toàn quên mình để sống cho tình yêu ta sẽ được kết hiệp với tình yêu của Thiên Chúa. Đó chính là hạnh phúc thiên đàng.
Lạy Thiên Chúa Ba Ngôi, cảm tạ Chúa ngự trong tâm hồn con. Xin giúp con nhận ra Chúa luôn ở trong con và nơi anh chị em con. Amen.
Lm. Giuse Nguyễn Hữu An
SUY NIỆM 5: MỘT CHÚA BA NGÔI
“Một Chúa Ba Ngôi” là từ chuyên môn trong thần học công giáo, khá quen thuộc với chúng ta, tuy nhiên cụm từ nầy khá khó hiểu đối với não trạng khoa học vì đó là một tín điều buộc phải tin. Chính Đức Giêsu cũng không dùng cụm từ Chúa Ba Ngôi khi Người giảng dạy tôn giáo ở trần gian. Thử trình bày cách đơn giản mầu nhiệm cao siêu nầy:
“Tôi tin kính một Thiên Chúa”. Kinh tin kính (Credo) dạy chúng ta chỉ tôn thờ MỘT Thiên Chúa mà thôi; Thiên Chúa duy nhất gồm ba ngôi vị: Cha, Con và Thánh Thần; Cả Ba ngôi vị đều hiện hữu cùng một lúc trong thời gian, có cùng bản thể thần linh, đồng quyền năng ngang nhau; tuy nhiên Ba Ngôi khác biệt nhau trong chức năng hoạt động: Chức năng của Cha là sáng tạo, Cha sinh ra Con; Con được Cha sinh ra và chức năng của Con là cứu thế; Thánh Thần do bởi Cha và Con mà xuất hiện, Thánh Thần có chức năng thánh hoá. Một sự kiện vật lý giúp hiểu phần nào mầu nhiệm nầy, khi quẹt một que diêm, cùng một lúc xuất hiện ánh sáng, ngọn lửa và sức nóng, ba chức năng khác nhau nhưng hiện hữu cùng một trật.
Ba Ngôi không có sự khác biệt trước sau trong hiện hữu, và không có sự tách biệt Cha ra khỏi Con, hay ra khỏi Thánh Thần trong hoạt động. Cả ba cùng hoạt động trong một mối hiệp thông độc đáo đến nỗi không có ngôi nào hoạt động độc lập mà hai ngôi kia không hay biết. Tin Mừng cho chúng ta thấy Thiên Chúa duy nhất nhưng không đơn độc, không tự yêu mình như một kẻ bệnh hoạn, nhưng Ba Ngôi sống dồi dào tình yêu và chia sẻ tình yêu cho nhau, vì Ba Ngôi là “Thiên Chúa là tình yêu” (1Ga 4, 16). Thần học Đông phương diễn tả mầu nhiệm ba ngôi qua hình ảnh : Cha yêu Con, và tình yêu kết tụ lại nơi Thánh Thần, Chúa Thánh Thần là nụ hôn Cha trao cho Con. Chúa Thánh Thần nhiệm xuất từ Chúa Cha và Chúa Con.
Đức Giê-su đã nói gì gì về Ba Ngôi ? Chúa Giê-su không dạy môn thần học tín lý về Chúa Ba Ngôi, Người cũng không dùng số đếm toán học để nói về ba ngôi, nhưng những gì Người nói về Cha và Thánh Thần mặc khải cho chúng ta mầu nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi. Người thoát ra khỏi công thức đức tin khô khan, trừu tượng, khó hiểu và đồng thời dạy chúng ta về Cha và Thánh Thần một cách rất linh động. Khi thánh Philípphê thắc mắc về Cha và muốn Đức Giê-su tỏ cho thấy Chúa Cha, Đức Giê-su trả lời : “Ai thấy Thầy là thấy Chúa Cha … Thầy ở trong Cha và Cha ở trong Thầy”. Người đơn giản dạy về duy nhất tính của Thiên Chúa.
Chúa Giêsu dạy sự duy nhất và đồng bản thể của Cha và Con: “Thầy không tự mình nói ra, nhưng Chúa Cha, Đấng luôn ở trong Thầy, chính Người làm những việc của mình” . Cha hoạt động trong Con, Cha và Con kết hiệp mật thiết đến nỗi không tách biệt nhau “Cha Thầy với Thầy là một” (x. Ga 14,8tt). Vậy các ngôi vị khác nhau ở điểm nào, Sách Giáo lý dạy: “Sự phân biệt thực sự giữa các Ngôi Vị với nhau không phân chia thần tính duy nhất, nên sự phân biệt đó chỉ cốt tại các mối tương quan quy chiếu các Ngôi Vị với nhau “ (GLHTCG 255). Như vậy các mối tương quan giữa các ngôi làm cho ngôi nầy phận biệt với ngôi kia.
Chúng ta chỉ phân biệt Cha và Con trên lãnh vực tri thức nhưng thực tế không có sự tách biệt Cha ra khỏi Con được. Cũng trong chương Ga14 nầy, Đức Giê-su dạy về Chúa Thánh Thần: “Thầy sẽ xin Chúa Cha và Người sẽ ban cho anh em một Đấng Phù Trợ khác đến ở với anh em luôn mãi. Đó là Thần Khí sự thật….”. Đấng Phù Trợ khác hay Thần Khí sự thật là tên gọi của Chúa Thánh Thần, một ngôi vị Thần linh khác với Cha và Con, nhưng lại từ Cha và Con xuất ra, ngôi vị Thần linh nầy dẫn chúng ta đến sự thật (x. Bài Tin Mừng Ga 16, 12-15)
Những kiểu giảng dạy rất Đông phương đơn giản và dễ hiểu của Chúa Giê-su, làm chúng ta đi vào mầu nhiệm đức tin nhẹ nhàng minh bạch, không cần theo suy tư khô khốc theo những công thức khó hiểu trừu tượng dựa vào lập luận triết học. Đức tin không nằm trong định nghĩa khô cứng, nhưng sinh động, uyển chuyển và thấm nhập. Giáo Hội mời gọi chúng ta tham dự vào sự sống của Ba Ngôi ngay khi chịu phép Rửa nhân danh Cha và Con và Thánh Thần, mời gọi chúng ta làm ngôi thứ tư trong đời sống Ba Ngôi Thiên Chúa, tức mời gọi chúng ta sống sự sống của Thiên Chúa, tức tham gia sự sống tình yêu của Thiên Chúa.
Tuy nhiên ngôi vị là gì? Đây là một từ ngữ chuyên môn trong triết học, tạm hiểu thế nầy: ngôi vị là một bản thể hiện hữu, một hữu thể, tức là một sự gì đó hiện hữu cách độc lập, có lý trí, có ý chí, có tự do, có sự hiện hữu nơi chính mình và phân biệt khỏi mọi vật khác và có hoạt động riêng biệt của mình. Nếu ta không am tường về Chúa Ba Ngôi, thì cũng giống như thánh Âu-tinh với đầu óc thông minh vượt bậc ngài chịu khuất phục trước câu trả lời của em bé: tôi múc nước đại dương đổ vào lỗ đáo còn dễ hơn ngài muốn quán triệt mầu nhiệm Chúa Ba Ngôi.
Lạy Chúa Ba Ngôi, mỗi ngày không biết mấy lần con nhắc đến mầu nhiệm cao cả nầy, khi thức dậy, khi nguyện kinh, trước thánh lễ, trước giờ làm việc … nhưng con đã làm cách máy móc. Xin cho con ý thức hơn rằng con thuộc về Chúa và phải sống cho Chúa. Amen. Allêluia.
Lm. Lu-y Nguyễn Quang Vinh
SUY NIỆM 6: THƯƠNG HIỆU CÔNG GIÁO LÀ TÌNH YÊU
Ngày nay người ta hay nói đến hai chữ thương hiệu. Thương hiệu là cách thể hiện mình giữa thế giới thị trường. Thương hiệu uy tín thì càng được thị trường tiêu dùng. Và không có thương hiệu thì việc của mình hay sản phẩm mình làm ra cũng chẳng ai quan tâm.
Nhiều người ngày nay cũng nhầm việc nhãn hiệu và thương hiệu. Đây là 2 điều khác nhau.Vídụ : Nếu bạn tự chế ra một loại nước ngọt mới, đặt tên là “A” và tung ra thị trường. “A” chỉ mới là nhãn hiệu. Thường thì người ta sẽ chẳng thèm bận tâm đến nước ngọt của bạn. Nhưng Coca-Cola thì khác. Đây là một thương hiệu lớn. Sản phẩm của bạn không thể cạnh tranh được với Coca-Cola, dù cho chất lượng và giá cả của “A” bạn cam đoan tốt hơn nhiều lần. Khoảng cách chênh lệch đó chính là giá trị mà thương hiệu mang lại.
Đã từng có thời kỳ thương hiệu được sử dụng như danh từ chung để chỉ sản phẩm. Coca-Cola hay Pepsi đồng nghĩa với nước ngọt. Nike và Adidas được hiểu là giày thể thao. Honda hay Suzuki nghĩa là xe máy… Nhưng giờ đây, ý niệm về thương hiệu tiến lên tầm mức mới: Thương hiệu có thể dành cho con người. Và không ít cá nhân là những thương hiệu đắt giá nhất. Như cầu thủ Ronaldo hay Messi họ đã có thương hiệu, nên chỉ cần có họ trong đội ngũ đội banh nào là đội banh đó đương nhiên có thế giá.
Đạo Công Giáo chúng ta ở trong thế giới này cũng có một thương hiệu rất lớn đó là tình yêu. Tình yêu làm nên nét đẹp đạo Công Giáo. Tình yêu đã làm cho đạo Công Giáo được khắp năm châu bốn biển tin tưởng, yêu mến. Với con số 1 tỉ 3 triệu người mang danh là ky-tô hữu cho thấy thương hiệu tình yêu của đạo Công Giáo đã được đông đảo người tin theo. Đây là niềm vui và cũng là trách nhiệm của người tín hữu chúng ta phải duy trì thương hiệu tình yêu ấy trong chính cuộc sống hằng ngày.
Lễ Chúa Ba Ngôi, Giáo hội nhắc nhở chúng ta về thương hiệu tình yêu được kín múc từ suối nguồn tình yêu của Ba Ngôi Thiên Chúa tuôn tràn xuống trên cuộc đời chúng ta. Ba Ngôi yêu thương chúng ta. Ba Ngôi cùng đong đầy tình yêu của mình đến cho con người. Tuy khác nhau về cách thức biểu lộ nhưng vẫn bao la rộng lớn như đại dương, vẫn lồng lộng như gió trời làm dịu mát lòng người. Tình yêu của Ngôi Cha tựa như tình phụ tử luôn che chở, lo lắng, nuối nấng, dạy dỗ con cái nên người. Cho dù con có đi sai đường lối, Người vẫn nhẹ nhàng, ân cần sửa lỗi và tiếp tục phủ lấp muôn vàn tình yêu xuống trên con người. Tình yêu của Ngôi Con tựa như tình yêu của một người tình. Yêu như say như dại đến độ dám chết cho người mình yêu. Tình yêu của Ngôi Ba tựa như tình yêu của một người mẹ luôn bao bọc, chở che, nhẹ nhàng uốn nắn dạy dỗ chúng ta. Tuy thầm lặng nhưng vẫn rì rào như gió chiều trên đồng lúa xanh tươi mang lại sự dịu mát hạnh phúc bình an.
Mừng lễ Chúa Ba Ngôi là dịp để chúng ta tạ ơn tình thương của Ba Ngôi Thiên Chúa luôn dành cho chúng ta. Nhờ tình yêu ấy mà ta được làm người và làm con Thiên Chúa. Nhờ tình yêu ấy mà ta luôn có cơ hội trở về làm lại cuộc đời sau những lần vấp ngã vì yếu đuối lỡ lầm. Nhờ tình yêu ấy mà ta được tắm gội trong nguồn ân thánh của Chúa. Ước gì chúng ta luôn nhận ra Chúa yêu thương để biết sống đền đáp ân tình Chúa tặng ban. Ước gì đời chúng ta luôn là một lời ca tạ ơn vì muôn ơn lành hồn xác Chúa ban xuống trên cuộc đời chúng ta. Và ước gì chúng ta biết sống và giới thiệu thương hiệu tình yêu của Chúa Ba Ngôi qua đời sống yêu thương và phục vụ của chính chúng ta dành cho tha nhân. Amen
Lm. Jos Tạ Duy Tuyền