Trong cuộc gỡ gần 20 ngàn bạn trẻ Mozambique thuộc các tôn giáo khác nhau, Đức Thánh Cha Phanxicô kêu gọi họ tránh thái độ cam chịu và sợ hãi, đừng để niềm vui của mình bị cướp mất, kiên trì vượt thắng khó khăn và đoàn kết với nhau.

G. Trần Đức Anh, O.P. - Roma

Cuộc gặp gỡ giới trẻ liên tôn Mozambique với Đức Thánh Cha diễn ra lúc 11 giờ trưa mùng 05/09, tại Sân Vận Động Maxaquene, chỉ cách phủ tổng thống 3 cây số. Sân này hiện được dành cho các cuộc đấu bóng đá, hoặc các buổi hòa nhạc, hay các sinh hoạt xã hội. Các bạn trẻ, trong các y phục màu sắc khác nhau và đủ kiểu, biểu lộ cả các sắc thái tôn giáo. Họ ngồi đầy cả phần giữa của sân và các bục cao trong thao trường. Đặc biệt hiện diện tại cuộc gặp gỡ cũng có tổng thống Nyusi và nhiều Giám Mục.

Khi tiến vào thao trường cùng với Đức Tổng giám mục giáo phận Maputo sở tại, Đức Thánh Cha đã được các bạn trẻ nồng nhiệt tiếp đón. Họ đồng thanh hô khẩu hiệu: hòa giải, hòa giải, phản ánh ước mong lật qua một trong mới trong lịch sử đất nước đã trải qua quá nhiều năm chiến tranh.

Tiếp đến là các điệu vũ và hoạt cảnh do các bạn trẻ thuộc các nhóm khác nhau, từ Kitô đến Hồi giáo, Ấn giáo, Công Giáo và đạo cổ truyền. Sau cùng một đại diện bản trẻ đại diện cho xã hội dân sự thưa với Đức Thánh Cha rằng:

[Phát biểu của một đại diện giới trẻ]

“Chúng con hiện diện nơi đây là những người trẻ đến từ các nơi trên toàn quốc, từ Rovuma đến Maputo, từ Zumbo đến Índico. Chúng con là những người trẻ của một đất nước được chúc phúc rất nhiều với vẻ đẹp thiên nhiên bao la: rừng cây và núi non, thung lũng và sông ngòi, những bãi biển đẹp dọc theo bờ biển đất nước. Chúng con là một quốc gia phong phú về văn hóa và nhiều ngôn ngữ, màu sắc và nhịp điệu làm cho chúng con vui sướng theo điệu vũ, tiếng trống và giúp chúng con hăng hái vượt lên trên những lúc khó khăn trong cuộc sống. Đất nước chúng con cũng được chúc phúc vì đất đai phì nhiêu, khoáng sản, đá quý, khí đốt, thú rừng và hải sản, nhưng thưa Đức Thánh Cha, đáng tiếc là nhiều người trong chúng con sống trong nghèo khổ cùng cực, thiếu những tài nguyên cần thiết để xây dựng tương lai. Tuy có những khác biệt về tôn giáo, nhưng theo giáo huấn của Đức Thánh Cha và ăn rễ sâu trong niềm tin nơi Thiên Chúa là Đấng dựng nên tất cả mọi người, người trẻ Mozambique chúng con, như anh chị em với nhau, muốn cùng viết lên một trang sử mới cho đất nước chúng con, một trang sử hy vọng, an bình và hòa giải, không sợ hãi và không bạo lực, trong đó mỗi người được quyền có sức khỏe, lương thực và nền giáo dục chất lượng cao, cởi mở đối với sự phát triển toàn diện con người và giúp chúng con cải tiến điều kiện sinh sống.”

Đại diện các bạn trẻ cũng nêu câu hỏi với Đức Thánh Cha: “giữa bao nhiêu khó khăn làm cho tương lai chúng con đen tối, chúng con có thể làm gì để ước mơ của chúng con trở thành thực tại? Người trẻ chúng con cần làm gì để góp phần giải quyết các vấn đề đang đè nặng trên đất nước chúng con?

Huấn dụ của Đức Thánh Cha

Trong bài huấn dụ, Đức Thánh Cha mời gọi các bạn trẻ Mozambique hãy ý thức mình là người quan trọng và ngài nói: “Các bạn quan trọng vì các bạn không phải chỉ là tương lai của đất nước, của Giáo Hội và nhân loại, nhưng các bạn còn là hiện tại: trọn con người các bạn và những gì các bạn đang làm đang góp phần vào hiện tại với những gì tốt đẹp nhất mà các bạn có thể cống hiến ngày nay. Nếu không có sự hăng hái nhiệt thành, những bài ca và niềm vui sống của các bạn, thì thử hỏi đất nước này sẽ ra sao?.. Vui sống là một trong những đặc tính chính yếu của các bạn, như chúng ta có thể cảm nghiệm được tại đây! Niềm vui được chia rẻ và cử hành, giúp hòa giải và trở thành thuốc giải độc hiệu nghiệm nhất để phủ nhận tất cả những người muốn chia rẽ, phân hóa hoặc tạo nên sự đối nghịch này. Như các bạn cảm thấy, tại một số miền trên thế giới.

Làm sao thực hiện giấc mơ

Đức Thánh Cha ghi nhận hai câu hỏi do đại diện bạn trẻ nêu lên có liên hệ mật thiết với nhau: Làm sao để ước mơ của người trẻ trở thành thực tại và làm sao để người trẻ can dự vào những vấn đề đang đè nặng trên đất nước. Ngài nói: Ngày hôm nay, các bạn đã chỉ cho chúng tôi con đường và các bạn dạy chúng tôi cách thức trả lời những câu hỏi ấy.

Đừng để người khác cướp mất niềm vui

“Làm sao thực hiện các mơ ước, làm sao góp phần giải quyết các vấn đề của đất nước? Tôi muốn nói với các bạn rằng: Các bạn đừng để người ta cướp mất niềm vui. Đừng ngưng ca hát và diễn tả theo tất cả những điều tốt lành các bạn đã học được từ các truyền thống của các bạn... Cần chú ý tới hai thái độ có thể giết chết những giấc mơ và hy vọng: đó là thái độ cam chịu và lo lắng. Đó là hai kẻ thù của cuộc sống, vì thường thường chúng thúc đẩy chúng ta đi theo con đường dễ dàng nhưng đó là con đường thất bại; và tiền mãi lộ phải trả để đi qua con đường ấy thật là đắt đỏ... người ta phải trả bằng chính hạnh phúc và thậm chí cả mạng sống của mình nữa. Bao nhiêu lời hứa hẹn hạnh phúc trống rỗng, rốt cuộc chỉ làm cho cuộc sống bị què quặt, cắt xén! Chắc chắn các bạn biết có những người bạn khác, người quen hoặc cũng có thể xảy ra cho chính các bạn, đó là trong những lúc khó khăn, đau thương, khi tất cả dường như đổ ập xuống trên bạn, người ta bị thái độ cam chịu đè bẹp. Cần rất thận trọng vì thái độ này làm cho các bạn đi theo con đường sai lầm...

Kiên trì vượt thắng khó khăn

Đức Thánh Cha lấy ví dụ về việc chơi bóng đá, cụ thể là gương của cầu thủ Eusebio da Silva, biệt danh là “con báo đen”. Anh ta bắt đầu cuộc đời thể thao trong một đội banh tại thanh phố này. Những khó khăn lớn về kinh tế của gia đình, cha mất sớm, vẫn không ngăn cản giấc mơ của Eusibio. Sự say mê bóng đá khiến anh kiên trì, mơ ước và tiến bước... đến độ đã 77 lần phá lưới cho đội banh Maxaquene tại đây!

Tìm đồng bạn

Giấc mơ và ước muốn chơi banh làm cho Eusebia tiếp tục tiến bước. Nhưng một điều quan trọng khác nữa, đó là tìm được người để chơi chung. Các bạn biết rõ, trong một đội banh, không phải tất cả đều như nhau, không phải tất cả đều cùng làm những việc giống nhau hoặc nghĩ như nhau. Mỗi cầu thủ có những đặc tính riêng, như chúng ta thấy trong cuộc gặp gỡ này: chúng ta đến từ nhiều truyền thống khác nhau và có thể thuộc nhiều ngôn ngữ khác nhau, nhưng điều này không cản trở chúng ta gặp gỡ nhau...

Đoàn kết với nhau

Đức Thánh Cha nói: Các bạn thân mến, hôm nay, các bạn là một thí dụ và là một chứng tá về cách thức chúng ta phải hành động. Bạn hỏi: làm thế nào để dấn thân cho đất nước? Các bạn hãy làm như đang làm bây giờ, nghĩa là đoàn kết với nhau, vượt lên trên bất kỳ điều gì có thể biến các bạn trở thành khác biệt, hãy luôn tìm kiếm cơ hội để thực hiện ước mơ một đất nước tốt đẹp hơn... nhưng cùng nhau. Điều rất quan trọng là đừng quên rằng “Sự thù nghịch xã hội phá hủy. Gia đình bị tàn phá vì sự thù nghịch nhau. Một đất nước bị phá tán vì sự thù nghịch... Sự thù nghịch lớn nhất là chiến tranh. Hằng ngày chúng ta thấy thế giới đang bị phá hủy vì chiến tranh... Các bạn hãy có khả năng kiến tạo tình bạn xã hội. Đó không phải là điều dễ dàng, luôn luôn cần phải từ bỏ cái gì đó, cần thương thuyết, nhưng nếu chúng ta làm như vậy và nghĩ đến thiện ích của tất cả mọi người, thì chúng ta có thể thực hiện được kinh nghiệm tuyệt vời là gạt ra những dị biệt để cùng nhau chiến đấu cho một mục tiêu chung...

Sau cùng, Đức Thánh Cha nhắc cho các bạn trẻ câu châm ngôn: “Nếu bạn muốn tới đích mau lẹ hãy đi một mình, nếu bạn muốn đi xa, thì hãy đi chung với nhau”. Vấn đề ở đây là luôn mơ ước chung, như các bạn đang làm bây giờ. Hãy mơ ước với người khác, và đừng bao giờ mơ ước chống người khác. Hãy mơ ước như các bạn đã làm và chuẩn bị cho cuộc gặp gỡ nhau: tất cả liên kết với nhau và không có hàng rào, biên giới. Đây là điều thuộc về trang sử mới của Mozambique”.

Kết thúc bài huấn dụ, Đức Thánh Cha còn bắt tay chào một số vị lãnh đạo tôn giáo, đại diện giới trẻ và chụp hình lưu niệm với một số nhóm trước khi về tòa Sứ Thần Tòa Thánh cách đó 4 cây số để dùng bữa trưa và nghỉ ngơi.

Sau đó, lúc 3 giờ chiều, tại tòa Sứ Thần, Đức Thánh Cha đã gặp và khích lệ các đại diện của Cộng đồng thành phố Xai-Xai, có hơn 140 ngàn dân cư cách Matupo 224 cây số về hướng bắc. Thành phố này đã phục hồi mạnh mẽ sau trận lụt dữ dội hồi năm 2000 và nay là động cơ chính của ngành du lịch ở Mozambique.