Bộ giáo lý đức tin và Hội Đồng Giám Mục Mỹ trước vấn đề chính trị gia Công giáo ủng hộ phá thai

 Giuse Trần Đức Anh OP

Lý do lá thư của Đức Hồng Y Ladaria

 Đức Hồng Y Ladaria, dòng Tên, người Tây Ban Nha, đưa ra lời kêu gọi trên đây trong thư đề ngày 7/5/2021 gửi đến Đức Cha José Gomez, Tổng Giám Mục giáo phận Los Angeles, Chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Hoa Kỳ, để trả lời cho lá thư đề ngày 30/3/2021 trong đó Đức Tổng Giám Mục, thuộc Giám hạt tòng nhân Opus Dei, thông báo cho Đức Hồng Y Tổng trưởng về việc các Giám Mục Mỹ dự định công bố một văn kiện liên quan đến một số tranh luận về một số chính trị gia Công Giáo công khai ủng hộ phá thai và những điều trái ngược với đạo lý Công Giáo.

 Trong thư vừa nói, Đức Tổng Giám Mục Gomez cho biết có ý gửi đến Đức Hồng Y Ladaria dự thảo văn kiện để xin Đức Hồng Y duyệt xét bán chính thức, trước khi Đức Tổng Giám Mục trình bày cho Hội Đồng Giám Mục Mỹ để thảo luận và bỏ phiếu. Đức Tổng Giám Mục cũng xin Bộ giáo lý đức tin cho công bố bản sao thư năm 2004 của Đức Hồng Y Joseph Ratzinger, bấy giờ là Tổng trưởng Bộ giáo lý đức tin, (sau này là Đức Giáo Hoàng Biển Đức 16) gửi cựu Hồng Y Theodore McCarrick, Chủ tịch Hội Đồng Giám Mục Mỹ khi đó, về cùng một vấn đề.

 Năm nay, Hội Đồng Giám Mục Mỹ dự kiến trong khóa họp toàn thể vào tháng 11 hoặc tháng 6 sẽ bàn về đề tài “Sự nhất quán về Thánh Thể”, nói về giáo huấn nói chung của Giáo Hội về sự xứng đáng của các tín hữu Công Giáo được rước lễ, chứ không chỉ giới hạn vào vấn đề các chính trị gia Công Giáo ủng hộ phá thai mà thôi.

 Trả lời của Đức Hồng Y Ladaria

 Trong thư phúc đáp, Đức Hồng Y Ladaria cám ơn Đức Tổng Giám Mục về ý định gửi cho ngài dự thảo văn kiện của các Giám Mục Mỹ, đồng thời khuyên các Giám Mục tiếp tục thảo luận về tình trạng các tín hữu Công Giáo giữ những chức vụ công quyền mà ủng hộ luật lệ cho phá thai, làm cho chết êm dịu (trợ tử) hoặc những sự ác luân lý khác.

 Đức Hồng Y Ladaria nhận xét rằng các Giám Mục Mỹ hiện nay, cũng như các Giám Mục cách đây gần 20 năm, không có cùng lập trường về vấn đề cho các chính trị gia Công Giáo ủng hộ phá thai được rước lễ. Vì thế Bộ giáo lý đức tin khuyên các Giám Mục hãy đối thoại với nhau để bảo tồn sự hiệp nhất và đoàn kết trong Hội Đồng Giám Mục đứng trước bất đồng về vấn đề này. Việc đề ra một chính sách toàn quốc, đã được đề nghị với các Giám Mục Mỹ trong cuộc viếng thăm Tòa Thánh, chỉ là điều nên làm, nếu nó giúp duy trì tình hiệp nhất giữa các Giám Mục với nhau. Trong bối cảnh đó, Bộ giáo lý đức tin nhận xét rằng do bản chất có thể gây tranh luận và xung khắc, việc đề ra một chính sách chung về các tín hữu Công giáo ủng hộ phá thai có được rước lễ hay không, có thể tạo nên hậu quả ngược lại, và trở thành nguồn mạch bất thuận thay vì hiệp nhất trong Hội Đồng Giám Mục Mỹ và trong Giáo Hội tại Mỹ nói chung.

 Đức Hồng Y Ladaria cũng nhắc nhở rằng việc thảo luận này cần tiến hành trong khuôn khổ đạo lý được trình bày trong Văn kiện Bộ giáo lý Đức tin công bố năm 2002, với tựa đề “Về một số vấn đề liên quan đến sự tham dự của các tín hữu Công Giáo vào đời sống chính trị”.

 Riêng về việc Đức Tổng Giám Mục Gomez xin công bố bản sao lá thư năm 2004 của Đức Hồng Y Ratzinger gửi các Giám Mục Mỹ về cùng những vấn đề, Đức Hồng Y Ladaria cho biết đó là một thư riêng của Đức Hồng Y Ratzinger gửi cho các Giám Mục Mỹ và trong đó có viết “Những nguyên tắc này không nhắm được công bố”, vì thế Bộ Giáo lý Đức tin tiếp tục tôn trọng ý muốn của Đức Hồng Y Ratzinger về việc này.

 Bối cảnh rộng lớn hơn của vấn đề

 Ngày 20/1/2021, khi Tổng thống Joe Biden nhậm chức, Đức Tổng Giám Mục José Gomez đã gửi thư chúc mừng, đồng thời khẳng định rằng:

“Trong các vấn đề làm các Giám Mục Mỹ quan tâm, có vấn đề là tân tổng thống hứa theo đuổi một số chính sách sẽ đẩy mạnh những sự ác luân lý và đe dọa sự sống và phẩm giá con người, nghiêm trọng nhất là các lãnh vực phá thai, ngừa thai, hôn nhân và giới tính. Đáng quan tâm nhất là quyền tự do của Giáo Hội và tự do của các tín hữu được sống theo lương tâm của họ.. Đối với các Giám Mục Hoa Kỳ, bất công kéo dài do nạn phá thai gây ra vẫn là một ưu tiên hàng đầu tuy cũng có những ưu tiên khác. Chúng tôi rất quan tâm vì nhiều đe dọa chống sự sống và phẩm giá con người trong xã hội chúng ta. Nhưng như Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã nói, chúng ta không thể im lặng khi mà mỗi năm một triệu mạng sống của thai nhi bị gạt bỏ tại đất nước chúng ta, năm này qua năm khác vì phá thai”.

 Sau khi quảng diễn nhiều khía cạnh của sự ác phá thai, Đức Tổng Giám Mục Gomez khẳng định rằng: “Thay vì áp đặt thêm sự gia tăng phá thai và ngừa thai, như tổng thống đã hứa, tôi hy vọng tân tổng thống và chính phủ của tổng thống sẽ làm việc với Giáo Hội và những người thiện chí khác. Tôi hy vọng chúng ta có thể bắt đầu đề cập đến những yếu tố phức tạp về văn hóa và kinh tế đang thúc đẩy phá thai và làm cho các gia đình nản lòng. Tôi cũng hy vọng chúng ta có thể cộng tác với nhau để đề ra một chính sách gia đình nhất quán tại đất nước này, một chính sách nhìn nhận tầm quan trọng chủ yếu của hôn nhân vững mạnh và mưu ích cho an sinh của trẻ em và sự ổn định của các cộng đồng…”

 Lá thư trên đây của Đức Tổng Giám Mục Gomez bị một số Giám Mục Mỹ phản đối, trong đó có Đức Hồng Y Blaise Cupich, Tổng Giám Mục giáo phận Chicago, và Đức Cha Robert McElroy, Giám Mục giáo phận San Diego, bang California.

 Đức Tổng Giám Mục Giáo phận San Francisco

 Trong thời gian qua, Tổng thống Biden đã thi hành các chính sách ủng hộ phá thai và những điều khác ngược với luân lý Công Giáo như ông đã chủ trương khi tranh cử, khiến một số Giám Mục Mỹ phản ứng.

 Ví dụ Đức Tổng Giám Mục Salvatore Cordileone, của Tổng giáo phận San Francisco, đã công bố thư mục vụ ngày 1/5/2021 với tựa đề “Trước khi con hình thành trong lòng mẹ, Cha đã biết con”, trong đó có trình bày giáo huấn của Giáo Hội Công Giáo về việc rước lễ xứng đáng và sự cần thiết đối với Giáo Hội Công Giáo phải khẳng định giáo huấn của Hội Thánh, đặc biệt về vấn đề sự sống. Đức Tổng Giám Mục Cordileone nói rằng những tín hữu Công Giáo cộng tác với sự ác phá thai, kể cả các chính trị gia Công Giáo ủng hộ phá thai, đừng lên rước lễ. Từ lâu Giáo Hội vẫn dạy rằng cộng tác chính thức và trực tiếp với tội nặng, như tội ác phá thai, là điều làm cho tín hữu Công Giáo không thể rước lễ.

 Trong thư mục vụ, Đức Tổng Giám Mục giáo phận San Francisco cũng dành một thiên để nói về các nhà chính trị Công Giáo ủng hộ phá thai và viết rằng: “Quí vị ở một vị thế có thể làm cái gì cụ thể và quan trọng để chấm dứt sự giết người, xin quí vị vui lòng chấm dứt việc giết người. Xin ngưng cổ võ hoặc thực hành một sự ác luân lý xấu xa loại bỏ nhân mạng vô tội, chối bỏ một nhân quyền cơ bản. Đó là điều không thể dung hợp với đức tin Công Giáo. Xin quí vị hãy vui lòng trở về với trọn vẹn đức tin Công Giáo của quí vị”.

 Một số Giám Mục Mỹ, như Đức Cha Donald Hying, Giám Mục giáo phận Madison, bang Wisconsin, ra thông cáo hôm 7/5/2021 ủng hộ lời kêu gọi cầu nguyện cho các nhà chính trị Công Giáo ủng hộ phá thai để họ dấn thân bênh vực sự sống. Đức Cha Hying tuyên bố ủng hộ lập trường của Đức Tổng Giám Mục Salvatore Cordileone trong lá thư mục vụ ngày 1/5/2021, đồng thời Đức Cha viết: “Chúng ta cầu nguyện cho các vị lãnh đạo đang theo đuổi chính sách của chính phủ và luật pháp tìm cách đẩy mạnh quyền phá thai và những tấn công khác chống lại nhân mạng vô tội… Thánh Gioan Phaolô 2 đã dạy: ‘Một nước giết hại chính những người con của mình thì không có tương lai’”.