THỨ SÁU SAU LỄ TRO
Mt 9,14-15
Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo Thánh Mát-thuê.
14 Khi ấy, Chúa Giêsu sang miền Gêsarênô, các môn đệ Gioan đến gặp Người mà hỏi: “Tại sao chúng tôi và những người biệt phái thì giữ chay, còn môn đệ của Ngài lại không ?”
15 Chúa Giêsu nói với họ: “Làm sao các khách dự tiệc cưới có thể buồn rầu khi tân lang đang còn ở với họ ? Rồi sẽ có ngày tân lang ra đi, bấy giờ họ mới giữ chay”.
SUY NIỆM: CHAY TỊNH
Chay tịnh là một thực hành tôn giáo có từ lâu đời. Nhưng nhiều khi biến thành hình thức. Đánh mất ý nghĩa thực sự. Thực ra chay tịnh là để hãm dẹp xác thịt. Kềm chế dục vọng. Loại trừ tính hư tật xấu. Từ bỏ cái tôi. Để Thiên Chúa ngự trị. Khi có Thiên Chúa ngự trị ta đạt đến đích điểm của đạo rồi. Khi đó đạo trở thành niềm vui. Chỉ khi ta phạm tội, lạc mất Thiên Chúa, ta mới phải ăn chay. Như Chúa Giê-su dạy: “Chẳng lẽ khách dự tiệc cưới lại có thể than khóc, khi chàng rể còn ở với họ? Nhưng khi tới ngày chàng rể bị đem đi rồi, bấy giờ họ mới ăn chay”.
Vì thế từ xa xưa các tiên tri đã quyết liệt đả phá thói ăn chay hình thức. “Chính ngày các ngươi muốn ăn chay để tiếng các ngươi kêu thấu trời cao thẳm, thì các ngươi lại ăn chay không đúng cách. Phải chăng đó là cách ăn chay mà Ta ưa chuộng trong ngày con người phải thực hành khổ chế? Cúi rạp đầu như cây sậy cây lau, nằm trên vài thô và tro bụi, phải chăng như thế mà gọi là ăn chay trong ngày các ngươi muốn đẹp lòng Đức Chúa?”
Tệ hơn nữa ăn chay trở thành giả hình. Và nhất là trở thành phản chứng. Vì khi ăn chay vẫn còn lo kiếm lợi nhuận bằng áp bức tha nhân. Vẫn còn chia rẽ bất hoà, thậm chí hành hung người khác: “Này ngày ăn chay, các ngươi vẫn lo kiếm lợi, vẫn áp bức mọi kẻ làm công cho mình. Này, các ngươi ăn chay để mà đôi co cãi vã, để nắm tay đánh đấm thật bạo tàn”.
Chúa cho biết cách ăn chay đẹp lòng Chúa là quan tâm đến người nghèo khổ. Chia sẻ vật chất với người túng nghèo. Giải phóng kẻ bị tù tội. “Cách ăn chay mà ta ưa thích chẳng phải là thế này sao: mở xiềng xích bạo tàn, tháo gông cùm trói buộc, trả tự do cho người bị áp bức, đập tan mọi gông cùm? Chẳng phải là chia cơm cho người đói, rước vào nhà những người nghèo không nơi trú ngụ; thấy ai mình trần thì cho áo che thân, không ngoảnh mặt làm ngơ trước người anh em cốt nhục?”
Ăn chay là để kết hợp với Chúa. Vì thế ăn chay phải quan tâm phục vụ tha nhân. Vì Chúa ở trong tha nhân. Đặc biệt những người anh em nghèo khổ bất hạnh. Vì thế ăn chay là phải hãm dẹp bản thân. Bớt chi tiêu. Để giúp người nghèo. Khi đó ta gặp được Chúa. Khi đó ăn chay đạt tới ý nghĩa đích thực.
TGM Giuse Ngô Quang Kiệt
SUY NIỆM: MỤC ĐÍCH CỦA VIỆC GIỮ CHAY
Như chúng ta đã biết, ăn chay là 1 trong 3 việc làm chính yếu để tỏ lòng sám hối ăn năn. Thế nhưng, trong bài Tin mừng hôm nay, việc ăn chay lại là một đề tài tranh luận giữa các môn đệ của Gioan và các môn của Chúa Giêsu. Thậm chí nó còn là lý do khiến 2 bên xung khắc.
Và dường như Chúa Giêsu đang bênh vực cho các môn đệ của Ngài, mà xem nhẹ đời sống chay tịnh của các môn đệ Gioan và nhóm Biệt phái. Vậy ta phải hiểu điều này như thế nào?
Theo sách Lêvi, luật chỉ buộc người Do Thái ăn chay mỗi năm 1 lần vào ngày đền tội. Đến thời Chúa Giêsu, ngoài việc giữ chay mỗi năm 1 lần này, người ta còn tự nguyện giữ những ngày chay chung vì nhiều lý do khác nhau. Ngoài ra, một số người đạo đức còn giữ thêm những ngày chay riêng, như nhóm Pharisêu ăn chay một tuần 2 lần.
Việc ăn chay mà các môn đệ Gioan thắc mắc trong đoạn Tin mừng hôm nay, là việc giữ chay riêng vì lòng đạo đức, chứ không phải vì luật buộc. Như thế, Chúa Giêsu và các môn đệ của Người không phủ nhận giá trị của việc ăn chay theo truyền thống, bởi chính Chúa Giêsu cũng từng đã vào hoang địa ăn chay 40 đêm ngày, trước khi ra đi rao giảng.
Thưa anh chị em, chay tịnh vốn là 1 nét đẹp bao đời của những người con cái Chúa. Việc làm đạo đức này cũng đã giúp bao người trở nên đẹp lòng Chúa hơn. Là những tín hữu, chúng ta luôn được mời gọi noi gương đời sống đạo của cha ông qua việc chay tịnh, cũng như nhiều việc đạo đức bình dân khác. Tuy nhiên, chúng ta được lưu ý rằng, hãy làm tất cả những điều đó dưới cái nhìn của Chúa, chứ không phải của người đời.
Nhân cơ hội này, Chúa Giêsu cũng mạc khải cho các môn đệ của Gioan xưa và cả chúng ta hôm nay biết, mục đích của việc chay tịnh trong Cựu ước là để đón chờ Đấng Mêsia. Và Đấng ấy không ai khác là chính Ngài
Cộng đoàn thân mến, mùa Chay là mùa của hy sinh hãm mình, mùa của sám hối ăn năn và là mùa để làm các việc lành phúc đức, hầu đời sống đạo trổ sinh hoa trái. Cho nên, nếu chúng ta có ăn mỗi ngày đi chăng nữa, mà lòng chúng ta xa Chúa thì cũng chẳng ích lợi gì. Do đó, cùng với việc ăn chay, mỗi người hãy gia tăng các thực hành đạo đức như: tham dự Thánh lễ hằng ngày, cầu nguyện với kinh sáng kinh tối… để đời sống của ta gần với Chúa hơn.
Ước gì mỗi người nhận ra được điều đó và biết lợi dụng những ngày của mùa chay này, để xiết chặt mối thân tình với Chúa, là Đấng cứu độ chúng ta. Amen.
Lm. Antôn
SUY NIỆM: Ý NGHĨA CỦA VIỆC ĂN CHAY
Vào thời Đức Giêsu, tại Israel, nếu đối chiếu với các tôn giáo khác, „ăn chay“ không phải là một hình thức mang tính tu đức, bởi vì lương thực là một ân huệ Thiên Chúa ban (x. Đnl 8,3). Ý nghĩa chính của việc ăn chay nói lên thái độ „hạ mình“, bày tỏ sự lệ thuộc của con người vào Thiên Chúa (x. Xh 34,28; Đn 9,3). Ăn chay còn có ý nghĩa bày tỏ sự tiếc thương, để tang khi người thân qua đời (x. 1 Sm 31,13), để khẩn cầu Thiên Chúa ban cho một ân huệ (x. 2 Sm 12,16.22), hoặc để chuẩn bị thi hành một sứ mạng (x. Tl 20,26; Cv 14,23).
Nếu đã thực hiện việc ăn chay, người ta cũng thường làm việc bác ái kèm theo như bố thí và cầu nguyện (x. Mt 6,2-4.5). Luật Do Thái giáo chỉ quy định ăn chay một ngày vào ngày Lễ Xá Tội (x. Lv 16,29). Tuy nhiên, theo Lc 18,12, những người Pharisêu có thói quen ăn chay mỗi tuần hai lần, vì họ giữ luật tỉ mỉ nên làm quá điều Lề Luật đòi buộc.
Vì thế, Tin mừng hôm nay thuật lại, môn đệ ông Gioan hỏi Đức Giêsu: „Tại sao chúng tôi và các người Pharisêu ăn chay, mà môn đệ ông lại không ăn chay“ (c. 14)? Tại sao vậy? Đức Giêsu cho biết: „Chẳng lẽ khách dự tiệc cưới lại có thể than khóc, khi chàng rể còn ở với họ? Nhưng khi tới ngày chàng rể bị đem đi rồi, bấy giờ họ mới ăn chay“ (c. 15). Khi nói „ngày chàng rể bị đem đi“, Đức Giêsu ám chỉ về mầu nhiệm Vượt Qua của Người (x. Lc 9,51), tức ngày mạng sống của Người bị cất khỏi trái đất (x. Is 53,8). Ngày đó, Người sẽ bị chia cách với các môn đệ bởi cái chết bi thảm. Lúc đó, các môn đệ sẽ ăn chay và sống trong tình trạng buồn phiền, đau đớn như sống trong thời kỳ tang chế (x. Ga 15,20; 16,20-21).
Hơn nữa, vào thời Đức Giêsu, ăn chay, đối với người Do Thái, còn là cách họ diễn tả sự buồn rầu của một dân tộc đang mong chờ Đấng Cứu Thế và sống trong niềm hy vọng vào Triều Đại của Thiên Chúa đến. Do vậy, những người Pharisêu và môn đệ của ông Gioan Tẩy Giả ăn chay, vì họ vẫn đang trông chờ Đấng Messias, chứ không biết rằng, Đấng họ đợi trông là Đức Giêsu - Đấng Cứu Thế, đang ở giữa họ và Triều Đại Thiên Chúa cũng đã khởi đầu.
Như thế, ai bắt môn đệ Đức Giêsu ăn chay, chứng tỏ người đó không biết Đức Giêsu là Đấng Messias, là „chàng rể“ và các môn đệ của Ngài đang được hiệp thông và được hưởng niềm vui của Đấng Cứu Thế đang ở giữa họ.
Sau biến cố tử nạn và phục sinh, ngày Đức Giêsu Kitô quang lâm ngự đến, „ngày của Chúa“, là ngày của „lễ cưới mới“, của giao ước mới, diễn tả niềm vui tròn đầy, viên mãn. Lúc này, việc ăn chay, tấm áo cũng như rượu của giao ước cũ không còn phù hợp nữa (x. Mt 9,16-17). Hình ảnh áo mới và rượu mới nói lên điều mới mẻ do Đức Giêsu mang lại cho các môn đệ và những người tin, vì họ bước theo Đức Giêsu, trở thành môn đệ của Người, Người đã làm cho họ hoàn toàn tự do để yêu thương và không còn bị bó buộc bởi Lề Luật cũ nữa.
Giáo huấn của Đức Giêsu trong bài Tin mừng hôm nay soi chiếu, hướng dẫn, giúp chúng ta cách tuân giữ luật Chúa: Đó là hãy yêu mến, tự do trong việc tuân giữ những điều luật dạy; quan tâm đến con người, chú trọng những điều nhân nghĩa, công bằng và thành tín (x. Mt 23,23b) hơn là biến luật thành những trang sách mạ vàng, thành luật sắt; khi phải thi hành thì câu nệ và chỉ chú ý những điều nhỏ nhặt như „thuế thập phân về bạc hà, thì là, rau húng“ (Mt 23,23a). Nếu tuân giữ lề luật như thế, chúng ta sẽ trở nên vô cảm, không còn có khả năng mở rộng tấm lòng, sống yêu thương và vị tha nữa.
Vậy chúng ta chọn thái độ vui mừng vì có „chàng rể“ là Đức Giêsu - Đấng Cứu Thế - đang hiện diện giữa chúng ta hay một gương mặt rầu rĩ, ăn chay, giữ luật tỉ mỉ như những người Pharisêu và môn đệ của ông Gioan chỉ để trông chờ Đấng Messias đến, mà thực ra Ngài đang ở giữa họ?
Lam Châu
SUY NIỆM: ÐỨC GIÊSU CHÍNH LÀ TÂN LANG
Câu chuyện
Cha Ira Gillett, nhà truyền giáo ở miền Tây Phi Châu, kể rằng: những người dân bản địa thường đi bộ những đoạn đường dài, qua bệnh viện nhà nước để đến bệnh viện của các nhà truyền giáo chữa trị. Khi được hỏi tại sao mà phải vất vả như thế, trong khi ở bệnh viện nhà nước cũng có những y sĩ giỏi, họ đáp: “Các y sĩ có thể tài năng như nhau, nhưng bàn tay khác nhau!”. Thật thế, khác ở tấm lòng…
Suy Niệm
Đám cưới ở Do Thái là một dịp yến tiệc linh đình, kéo dài cả tuần, nhà cửa đôi tân hôn mở rộng để tiếp khách. Mọi người không phân biệt giàu sang đều được mời tham dự yến tiệc vui mừng…
Trong khi đó việc giữ chay theo truyền thống Do Thái giáo, liên kết chặt chẽ với việc chờ đợi Ðấng Cứu Thế. Ăn chay nói lên niềm trông đợi Ðấng Cứu Thế… Khi chuẩn bị đón Chúa Cứu Thế, mọi người chay tịnh, như cách sống và lời rao giảng của Gioan Tẩy giả đón Chúa Cứu Thế. Đức Giêsu là Đấng Cứu Thế, Ngài đến như tân lang trong tiệc cưới - tiệc cứu độ tình yêu, đem niềm vui đời đời cho chúng ta…
Khi tự xưng mình là tân lang, nghĩa là môn đệ của Ngài, là bè bạn đang dự tiệc cưới với tân lang là Chúa Kitô đang hiện diện, có nghĩa là Đấng Thiên Sai đã đến rồi, nên các phù rể không ăn chay để chờ đợi nhưng đang sống trong niềm vui. Chúa Giêsu muốn cho mọi người thấy rằng: Ngài chính là Ðấng Cứu Thế - tân lang, do đó các môn đệ không cần giữ chay, bởi vì họ không cần phải trông đợi nữa. Vì thời của Ðấng Cứu Thế - tân lang là thời của hân hoan, của niềm vui, không phải là thời của khóc lóc, tang chế, ủ dột…
Khi các môn đệ Chúa Giêsu bị chê trách là không ăn chay như các môn đệ của Gioan và biệt phái, Ngài đã bênh vực các môn đệ - những người đang sống trong thời đại Cứu Thế: Ðức Giêsu chính là Tân Lang mang Tin Mừng - niềm vui Ơn Cứu Ðộ nên phải biết sống vui tươi, tin tưởng. Ủ rũ, sầu khổ là không hợp thời và không đúng lúc.
Hơn nữa, người biệt phái và các môn đệ của Gioan ăn chay là để lôi kéo sự thán phục của thiên hạ. Vì thế, không đúng với ý nghĩa của việc ăn chay, cho nên Đức Giêsu nhiều lần đã khiển trách họ (x. Mt 6,16; Lc 18,12).
Với Đức Kitô, dân Ngài trong Giáo hội như đang dự tiệc cưới nước Trời, sống hoàn toàn trong tinh thần mới: tinh thần của Chúa Cứu Thế - Đức Tân Lang Tân ước là tất cả Tin Mừng mà Ngài rao giảng như thứ rượu mới duy nhất không thể thay thế hoặc pha trộn trong bầu da cũ…
Ý lực sống: “Anh em hãy vui mừng luôn trong Chúa. Tôi nhắc lại: Hãy vui lên” (Pl 4,4).
Lm. Nguyễn Vinh Sơn Scj
SUY NIỆM: ĂN CHAY NHƯ THẾ NÀO?
Ăn chay là một trong những việc làm mà Giáo Hội mời gọi các tín hữu thực hành trong Mùa Chay. Vậy người tín hữu chúng ta cần ăn chay như thế nào?
Theo bối cảnh của đoạn Tin Mừng, Đức Giêsu cho mỗi người chúng ta biết, ăn chay cần đúng thời điểm. Người nhấn mạnh rằng: “Chẳng lẽ khách dự tiệc cưới lại ăn chay khi chàng rể còn ở với họ” (Mt 9,15). Ở đây, Đức Giêsu ví mình như Chàng Rể đang hiện diện trong tiệc cưới Nước Trời, nên khi Người đang hiện diện thì không cần ăn chay, mà chỉ khi Chàng Rể bị đem đi thì lúc ấy mới cần ăn chay. Mùa Chay là thời điểm thuận tiện và phù hợp để mỗi người ăn chay nhằm bước vào mùa tập luyện thiêng liêng và đón chờ Chúa trở lại.
Tiếp đến, ăn chay cần đúng mục đích. Trong tinh thần của Mùa Chay, ăn chay phải là một hành vi sám hối bởi tình yêu để nhìn lại bản thân, để sửa chữa, để thanh lọc con người của mình và để hướng lòng về với Chúa, chứ không phải là dịp để khoe khoang, để lấy mình làm thước đo, để chỉ trích và phán xét người khác giống như các môn đệ của ông Gioan đã làm: “Tại sao chúng tôi và các người Pharisêu ăn chay, mà môn đệ ông lại không ăn chay?” (Mt 9,14).
Và sau cùng, qua việc ăn chay, người tín hữu được mời gọi mở lòng ra với tha nhân bằng việc chia sẻ cơm bánh cho người đói khát, đối xử nhân hậu và công bằng với mọi người, không gièm pha, nói hành nói xấu nhau… Ăn chay mà còn áp bức người khác, giận hờn lẫn nhau, làm ngơ trước nỗi thống khổ của anh chị em mình là chưa phải ăn chay đúng cách, chưa phải ăn chay theo đúng tinh thần mà Chúa mời gọi.
Lạy Chúa, xin cho chúng con biết thực hành ăn chay đúng với tinh thần Tin Mừng là yêu mến Thiên Chúa, bác ái với tha nhân và biết nhìn lại bản thân để sám hối và canh tân trong khi mong chờ Chúa trở lại. Amen.
Tu sĩ P. X. Đinh Duy Thiên, SVD
SUY NIỆM: Ý NGHĨA CỦA VIỆC ĂN CHAY
Bên Trung Quốc có một nhà điêu khắc được giao cho thực hiện một cái giá treo chuông bằng gỗ quí. Sau khi hoàn thành công việc, mọi người nhìn ngắm đều khen ngợi và cho đó là kỳ công tước đã mướn nhà điêu khắc thực hiện công việc cho gọi ông đến và hỏi: “Nhà người có bí quyết nào mà hoàn thành một kiệt tác như thế?” Nhà điêu khắc trả lời: “Tôi chỉ là một thợ thủ công và chẳng có bí quyết nào cả. Công việc diễn ra rất đơn giản: khi bắt đầu nghĩ đến công việc được giao, tôi tập trung tư tưởng vào đó, tôi đã giữ chay để tâm hồn được lắng dịu, quên đi tất cả những lời khen chê, có thể nói, việc gì xảy ra là do tinh thần tập trung của tôi được huấn luyện nhờ việc giữ chay nghiêm ngặt để chỉ chú ý vào đối tượng duy nhất là cái giá chuông mà thôi”.
Công trình giữ chay của các tín hữu trong mùa chay mỗi năm được gán cho nhiều ý nghĩa: nào là chay tịnh để kềm hãm một nhu cầu mạnh mẽ nhất trong con người, đó là ăn uống để sinh tồn, nhờ đó có thể tiến mạnh hơn trên con đường tu thân tích đức; nào là ăn chay để kinh nghiệm được sự đói khát, nhờ đó có thể cảm thông và chia sẽ với những anh em túng thiếu, nghèo khổ đang cần đến sự trợ giúp của mình; nào là ăn uống kham khổ để tiết kiệm được một số tiền hầu đóng góp vào các chương trình bác ái, từ thiện. Ăn chay để tìm được ý nghĩa đích thực của cuộc sống con người không chỉ lo làm lụng để cung phụng cho thân xác và đời sống vật chất, nhưng còn cố gắng hướng lên những mục đích tối thượng thiêng liêng. Tất cả những ý nghĩa đó của việc ăn chay có những yếu tố rất tích cực, đáng suy nghĩ và thực hành. Nhưng còn một ý nghĩ khác rất quan trọng, đó là ăn chay để tập trung tư tưởng, nhờ đó khám phá hình ảnh nòng cốt của chính mình và cuả tha nhân: đó là hình ảnh Thiên Chúa tiềm ẩn nơi mỗi người.
Xin cho công việc chay tịnh chúng ta thực hiện trong mùa chay này giúp chúng ta đi vào chiều sâu để khám phá hình ảnh Thiên Chúa trong chúng ta và trong lòng mọi người, ngõ hầu cuộc sống đức tin chúng ta là một công trình ngày càng tỏ lộ và chúng ta có khả năng yêu mến hình ảnh Thiên Chúa nơi người khác.
(‘Mỗi Ngày Một Tin Vui’)