Thượng Hội Đồng: Đức Thánh Cha Phanxicô kêu gọi “thinh lặng” và “dừng lại”

Trong sự kiện khai mạc Thượng Hội Đồng, Đức Thánh Cha nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lắng nghe Thần Khí và cần tránh tin đồn thất thiệt, tinh thần thế tục và áp lực cộng đồng.

Mai Kha, S.J.

Trong phiên họp đầu tiên của Thượng Hội Đồng diễn ra vào ngày 4.10.2023, Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhấn mạnh rằng: “Nếu Chúa Thánh Thần ở giữa chúng ta, Thượng Hội Đồng sẽ có kết quả tốt đẹp”. Đức Thánh Cha cũng đưa ra khuyến cáo đối với truyền thông rằng các Thượng Hội Đồng trước đây bị ô nhiễm bởi những tranh luận đến từ dư luận. Ngài bày tỏ hy vọng rằng thinh lặng và lắng nghe sẽ là điểm nhấn của tháng hành động này.

Trong đại thính đường Phaolo VI, 365 thành viên của Thượng Hội Đồng đã tham dự phiên họp đầu tiên vào chiều cùng ngày khai mạc. Trong một phát biểu tự phát, Đức Thánh Cha Phanxicô lập lại điều ngài đã đề cập nhiều dịp trước đây: “Thượng Hội Đồng không phải là quốc hội”. Lần gần nhất là trong thánh lễ khai mạc Thượng Hội Đồng tại quảng trường thánh Phêrô, chỉ vài giờ trước khi Thượng Hội Đồng khai mạc.

Các bàn tròn đã được bố trí trong đại thính đường Phaolo VI với mục đích giúp cho việc thảo luận và lắng nghe được dễ dàng trong suốt thời gian diễn ra Thượng Hội Đồng.

Loại bỏ tinh thần thế gian, tin đồn thất thiệt và áp lực cộng đồng

Đức Thánh Cha cũng đưa ra lời khuyên cho các giám mục, tu sĩ và anh chị em giáo dân tham dự Thượng Hội Đồng. Ngài mời gọi họ hãy loại bỏ “những tiếng nói không đến từ Chúa Thánh Thần”, đó là tinh thần thế gian và tin đồn thất thiệt. Đức Thánh Cha nhấn mạnh: “Nếu bạn không đồng ý với điều mà vị giám mục, nữ tu hay giáo dân ấy nói, hãy nói thẳng ý kiến của bạn với họ, bởi vì đây là một thượng hội đồng.”

Trong một thông điệp gởi cho các nhà báo và truyền thông, Đức Thánh Cha lên án việc các thượng hội đồng trước đây đã trở thành đối tượng của truyền thông. Điển hình là chủ đề về người ly dị và tái hôn đã trở thành tâm điểm chú ý của dư luận vào thời điểm diễn ra Thượng Hội Đồng về Gia đình vào năm 2014-2015. Hay chủ đề về việc truyền chức cho những người người nam đã lập gia đình được dư luận cho là bước tiến khi diễn ra Thượng Hội Đồng đặc biệt về Vùng Pan-Amazon. Đức Thánh Cha buồn bã nói: “Chúng ta đã tiến vào Thượng Hội Đồng với những áp lực như thế.” Đức Thánh Cha cũng lưu ý rằng bên lề của Thượng Hội Đồng lần này, kiểu “giả thuyết” như thế lại xuất hiện, điển hình là việc “phong chức linh mục cho nữ giới”.

“Giáo Hội cần thực hiện một bước tạm dừng”

Đối diện với những tranh luận trái chiều, Đức Thánh Cha kêu gọi một sự “tạm dừng”. Ngài trải lòng rằng: “Giáo Hội đã đến một chặng dừng, giống như các tông đồ bất di động sau thứ Sáu Tuần Thánh. Họ đã làm vậy vì sợ hãi, nhưng chúng ta thì không.” Đức Thánh Cha nhấn mạnh rằng điều quan trọng của “bước dừng này là để toàn thể Giáo Hội lắng nghe, điều này tự nó đã trở nên thông điệp quan trọng nhất.” Đức Thánh Cha kêu gọi mọi người làm việc hãm mình, ăn chay trong thời gian diễn ra Thượng Hội Đồng. Lời kêu gọi này tiếp nối lời phát biểu của Đức Thánh Cha trong buổi canh thức ngày 30.9. Khi đó, sau một hồi thinh lặng của đám đông quy tụ ở Quảng trường thánh Phêrô, Đức Thánh Cha đã kêu gọi một bầu khí “thinh lặng” để không bị ảnh hưởng bởi những “ý thức hệ” và “sự dân tuý”. Ngài nhấn mạnh rằng:

Các điều luật khắt khe cho truyền thông

Việc Đức Thánh Cha nhấn mạnh đến bầu khí thing lặng và lắng nghe được diễn tả qua các quy định được Văn Phòng Báo Chí Toà Thánh công bố chỉ vài phút sau khi Ngài khai mạc Thượng Hội Đồng. Bản quy định có đoạn viết: “Để bảo đảm tự do ngôn luận và để chắc chắn có được sự bình tâm trong nhận định chung – là nhiệm vụ chủ chốt của cuộc họp – mỗi tham dự viên buộc phải bảo mật và lưu ý đến những ý kiến của bản thân cũng như của những tham dự viên khác. Quy định này có hiệu lực cho đến khi Thượng Hội Đồng kết thúc. Mọi tham dự viên không được ghi âm, quay phim hay tiết lộ các phát biểu của họ cho các ban và các nhóm làm việc”.

Một vài ngày trước khi Thượng Hội Đồng khai mạc, Bộ Trưởng Bộ Truyền Thông, ông Paolo Ruffini, đã từ chối việc dùng từ “bí mật” cho Thượng Hội Đồng, thay vào đó là từ “bảo mật”. Như thế, trong thời gian gần một tháng, hầu hết các phiên họp và nhóm làm việc sẽ diễn ra bên trong các cánh cửa đóng kín. Tiến trình của Thượng Hội Đồng sẽ không được đăng tải nhằm mục đích gìn giữ “không gian thánh” cho việc trao đổi giữa các thành viên. Tuy nhiên, sẽ có tin vắn về tiến trình làm việc cũng như các buổi họp báo.

Các yêu cầu kiên định cho việc làm rõ

Lời kêu gọi thinh lặng xuất hiện chỉ ít giờ sau vụ hỗn loạn gây ra bởi dư luận vào ngày thứ Hai về 5 mối hoài nghi đăng tải vào tháng Bảy bởi các Hồng Y quan tâm về đường hướng khả dĩ cho Thượng Hội Đồng. Vì câu trả lời của Toà Thánh chưa trấn an được họ, 5 Hồng Y này đã đệ trình lại các câu hỏi, diễn tả mối quan tâm chính yếu là về việc chúc lành cho các cặp đồng tính và việc phong chức linh mục cho nữ giới. (Aleteia 04/10/23)